Şartlı tahliye, cezasının bir kısmı cezaevinde infaz edilen hükümlünün iyi halden yararlanarak cezasının kalan kısmını dışarıda belli şartlara uyarak geçirmesini sağlar. Daha önceki bir yazımızda koşullu salıverilmenin ne olduğunu ve şartlarını ayrıntılarıyla incelemiştik (Bkz. ilgili yazımız…) Bu yazımızda ise koşullu salıverilme hükümlerinden faydalanırken söz konusu kararın geri alınmasının ne gibi durumlarda ortaya çıkabileceğini açıklayacağız.
Koşullu salıverilme kararı, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 107. madde 12. fıkrasına göre şu şekilde geri alınır; “Koşullu salıverilen hükümlünün, denetim süresinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarısına rağmen, uymamakta ısrar etmesi hâlinde koşullu salıverilme kararı geri alınır.”
Koşullu salıverilme kararının geri alınmasını doğuran durumlardan ilki hükümlünün denetim süresi içerisinde hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlemiş olmasıdır. Şayet sonradan işlenen suç kasıtlı bir suç değilse ya da kasten işlenen ancak adli para cezasına hükmedilebilecek bir suç tipi ise koşullu salıverilme kararı geri alınmamaktadır. Koşullu salıverilme kararının geri alınmasını gerektiren diğer bir neden ise hükümlünün denetim süresi içerisinde yükümlülüklere aykırı hareket etmesidir. Mahkeme koşullu salıverilme kararı verirken koşullu salıverilmenin denetim şartlarını da belirleyeceğinden; yükümlülüklere aykırı davranma, belirlenen kurallara uymama gibi hallerde de kararın geri alınması gündeme gelebilmektedir.
Koşullu salıverilen hükümlüler için genel anlamda iki tür denetim yöntemi öngörülmüş olmakla birlikte mahkemenin öngörülen bu iki tür yükümlülüğe hükmetme konusunda takdir yetkisi bulunmaktadır.
Hükümlü hakkındaki geri alma kararı eğer hükümlünün deneme süresi içinde işlediği kasıtlı bir suçtan kaynaklanmakta ise, ikinci suç hakkında hüküm veren mahkeme geri alma kararına da hükmedecektir. Şayet karar; hükümlünün yüklenen yükümlülüklere aykırı hareket etmesi nedeniyle geri alınmakta ise, bu durumda yetkili ve görevli mahkeme koşullu salıverilme kararına esas teşkil eden hükmü veren mahkemedir. Ancak hükümlü başka bir yerde bulunuyorsa koşullu salıverilme kararını vermeye bu yerde bulunan aynı derecedeki mahkeme yetkili olduğundan koşullu salıverilmenin geri alınması kararını, koşullu salıverilme kararını veren mahkeme alacaktır.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
Şartlı tahliyeye yeni çıktım. Daha önceden işlenmiş bir suçtan adli para cezası gelirse şartlı tahliye geri alınır mı?