Kambiyo senetleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda (“TTK”) poliçe, bono ve çek şeklinde sayılmıştır. Çek; muhatap bankaya hitaben yazılmış bir kıymetli evraktır. Çekin meşru hamili tarafından süresinde bankaya ibraz edilmesi ve bankadaki hesapta karşılığının bulunması halinde ancak çek tutarının tamamı hamile ödenecektir. Bankadaki hesapta bir karşılığın olmaması durumunda ise karşılıksız çek konusu gündeme gelecek ve muhatap banka sadece yasal sorumluluk miktarı bakımından hamile bir ödeme yapacaktır. Karşılıksız çekin varlığı halinde bankanın sorumluluğuna ilişkin daha detaylı bilgiler edinmek isterseniz diğer bir yazımızı okumanızı tavsiye ederiz. (Bkz. İlgili Yazımız…)
Çekin karşılıksız çıkması halinde hamil, karşılığını alamadığı çek bedeli bakımından kambiyo senedi yoluyla icra takibi yapabilecek ve bu takiple keşideci ile cirantalardan;
-
Karşılığı alınamayan çek bedeli,
-
Çekin ibraz gününden itibaren işletilecek faiz,
-
Protesto ve ihbarname masrafları,
-
Çek komisyonu
taleplerinde bulunabilecektir.
Tüm bunlarla birlikte, hamil TTK 783/3 madde “Muhatap nezdinde karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan bir çek düzenleyen kişi, çekin karşılıksız kalan bedelinin yüzde onunu ödemekle yükümlü olduktan başka, hamilin bu yüzden uğradığı zararı da tazmin eder.” hükmü gereğince keşideciden çek tazminatını da isteyebilecektir. Anılan Kanun hükmü dolayısıyla çek tazminatı, ciranta sıfatıyla çekte sorumlu olan borçlu(lar)dan değil, sadece keşideci olarak borçlu olan kimse(ler)den talep edilebilecektir. Konuya ilişkin olarak bir Yargıtay içtihatını paylaşmak isteriz:
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2.11.2001, 2001/17167 E. 2001/17860 K.: “… hamil, müracaat yoluyla çek bedelini, ibraz gününden itibaren faizini, protesto ve ihbarname masraflarını ve çek bedelinin %o 3’ünü aşamamak üzere komisyon ücretini borçludan talep edebilir. Çek tazminatından ise TTK.nun 695. maddesi gereğince keşideci-borçlu sorumlu olduğundan bu tazminat ciranta sıfatıyla sorumlu olan borçludan talep edilemez. Mercice borçlunun fer’i alacaklar yönünden itirazlarının sözü edilen madde çerçevesinde değerlendirilmesi gerekirken yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesi isabetsizdir. …”
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
