Alkollü, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç sürmek gerek Karayolları Trafik Kanunu’nda (“KTK”) gerekse Türk Ceza Kanunu’nda (“TCK”) düzenlenerek belirli yaptırımlara bağlanmıştır. Belirli limitlere kadar alkollü araç kullanmak TCK kapsamında suç teşkil etmeyip yalnızca KTK’ya göre idari para cezası verilmesi ve sürücü belgesinin belirli süreyle geri alınması şeklindeki yaptırıma tabi tutulacaktır. Belirlenen limitin üzerinde alkollü araç kullanmak ise TCK’nın 179. maddesinde düzenlenen trafik düzenliğini tehlikeye sokma suçunu oluşacaktır.
1. Karayolları Trafik Kanunu’ndaki Düzenleme
KTK madde 48’de alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç sürmek yasaklanmıştır. Bu düzenlemeye göre, sürücünün aldığı alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır. Teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen sürücüler, en yakın Adli Tıp Kurumuna veya Adli Tabipliğe veya Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır.
Kolluk görevlileri tarafından yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, 700,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Kendi otomobili dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 877,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, 1.407,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar.
2. Türk Ceza Kanunu’ndaki Düzenleme
Kolluk görevlileri tarafından yapılan tespit sonucunda 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca TCK’nın 179’uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır. Bu maddede düzenlenen suç “trafik güvenliğini tehlikeye sokma” suçudur. Söz konusu hükme göre, alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Sonuç olarak, kendi aracını kullanan sürücülerin 0.50 promilin üzerinde, başkasının aracını kullanan sürücülerin ise 0.21 promilin üzerinde alkol kullandığının tespit edilmesi halinde bu sürücülere yukarıda açıkladığımız tutarlarda idari para cezası verilecek ve sürücü belgeleri belirli sürelerle geri alınacaktır. Yapılan tespitte sürücünün 1.00 üzerinde alkollü olduğu tespit edilirse kişi iki yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalabilecektir.
Hukuk Desteği