Daha önceki bir yazımızda davada sulhun nasıl olması gerektiği ve sulhun sonuçlarını değerlendirmiştik. (Bkz. İlgili yazımız…) Bu yazımızda ise uyuşmazlığı çözmek için mahkemeye sunulan sulh sözleşmesinden taraflardan birinin dönmek istemesi hususunu inceleyeceğiz.
Sulh, görülmekte olan bir davada, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı kısmen veya tamamen sona erdirmek amacıyla mahkeme huzurunda yapmış oldukları bir sözleşme hükmündedir. Mahkeme dışında yapılmış olan sulh sözleşmesinin mahkemeye verilmesi ve mahkeme tarafından tutanağa geçirilerek tasdiki halinde, mahkeme huzurunda sulhe dönüşeceği kabul edilmektedir. Bu halde sulh sözleşmesinin içeriğinin ayrıca duruşma tutanağına geçirilmesine gerek bulunmamaktadır. Zira sulh sözleşmesi/protokolü duruşma tutanağına eklenen belgelerden sayılacağı için tutanak hükmünde olacaktır. Fakat mahkemeye verilen sulh sözleşmesinin duruşmada okunduğunun tutanağa yazılması ve sonra da bu tutanağın sulhe ilişkin bölümünün taraflarca imzalanması gerekmektedir. Bu sebeplerle bir tarafın sulh sözleşmesinden vazgeçmek isteyerek duruşma tutanağını imzalamaktan imtina etmesi mümkündür. Peki bu halde ne olacaktır?
Sulh sözleşmesi/protokolü hukuki manada yukarıda tanımı da yaptığımız üzere bir sözleşme sayılacağından değerlendirilmesi yapılırken Türk Borçlar Kanunu’nun sözleşmelere uygulanan hükümleri irdelenecektir. Sözleşmeden dönme, sözleşmenin iptali, feshi konularına ilişkin uyuşmazlıklar da sulh sözleşmesinin sunulduğu mahkeme tarafından değil açılacak olan yeni davada (sulh sözleşmesine ilişkin) görevli mahkeme tarafından incelenecektir. Zira sulh sözleşmesinin sebebi olan uyuşmazlığın görüldüğü davanın konusu sulh sözleşmesinin geçerliliği yahut geçersizliği olmamakta, asıl uyuşmazlıkla sınırlı kalmaktadır.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 315 ve gerekçesi de bu yazımızı doğrulamaktadır: “Sulh, ilgili bulunduğu davayı sona erdirir ve kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. Mahkeme, taraflar sulhe göre karar verilmesini isterlerse, sulh sözleşmesine göre; sulhe göre karar verilmesini istemezlerse, karar verilmesine yer olmadığına karar verir. İrade bozukluğu ya da aşırı yararlanma hâllerinde sulhun iptali istenebilir.” Buna göre taraflar sulh sözleşmesine göre karar verilmesini isterlerse mahkeme sulhe göre karar verecek, fakat taraflar sulhe göre karar verilmesini istemezlerse mahkeme karar verilmesine yer olmadığına karar verecektir.
Hukuk Desteği
Yazıyla ilgili bir kaynakça belirtmeniz mümkün müdür?