24.06.1995 tarihli 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 1. maddesi “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı, buluş yapma faaliyetini özendirmek, buluşların sanayiye uygulanması ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleştirilmesini sağlamak için buluşlara patent veya faydalı model belgesi vererek korumaktır.” demektedir. Peki faydalı model ne demektir ?
Faydali model hem dünyanın hem Türkiye’nin henüz yeni karşılaştığı bir kavramdır. Tanımlamak gerekirse faydalı model, sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine belirli bir süre, bu buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkının tanınmasıdır. Buluş sahibi bu hakkını 10 yıl süreyle kullanabilecektir.
Faydalı model belgesini elde etmek, patent alınmasına oranla daha kolaydır. Faydalı model belgesi almak için gerçekleştirilen işlemler, patent verilmesine oranla daha kısa zamanda daha az masrafla gerçekleştirilebilmektedir.
Bu uygulamanın özellikle küçük ve orta ölçekli sanayicilerle birlikte araştırma kuruluşlarının da buluş yapmak konusundaki çalışmalarını olumlu etkileyeceği düşünülmüştür. Faydalı model koruması elde etme işlemlerinin basit ve ucuz olması, buluş yapılmasını ve bunların sanayiye uygulanmasını özendirecek bir etkendir.
Bununla beraber küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin gerçekleştirdiği buluşların rakiplerce taklit edilmesi tehlikesi işletme sahiplerini tedirgin etmektedir. Burada küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin buluşlarını faydalı model koruması ile güvence altına almaları, bu işletmelerin de ekonomik varlıklarının devamına hizmet edecektir. Bu noktada patent korumasına oranla daha çabuk ve seri bir işlev görecek olan faydalı model koruması tecavüz hallerine karşı düzenlenmiştir.
Hukuk Desteği