TİCARİ TEMSİLCİ KİMDİR?

Tacir yardımcıları; tacirin, ticari işletmesine ilişkin işlerle ilgili olarak yararlandığı kişilerdir. Tacir yardımcıları bağlı tacir yardımcıları ve bağımsız tacir yardımcıları olmak üzere ikiye ayrılır. Bağlı tacir yardımcılığında en yaygın uygulanan kurum; ticari temsilciliktir.

Ticari temsilci, Türk Borçlar Kanunu’nun 547. maddesinde: “İşletme sahibinin, ticari işletmeyi yönetmek ve işletmeye ilişkin işlemlerde ticaret unvanı altında, ticari temsil yetkisi ile kendisini temsil etmek üzere, açıkça ya da örtülü olarak yetki verdiği kişi” olarak tanımlanmıştır. Tanımından da anlaşılacağı üzere ticari temsilcinin en önemli özelliği iradi bir temsilci olmasıdır, kanuni bir temsilci değildir.

Ticari temsilcinin atanma usulü atamayı gerçekleştiren tacire göre değişiklik gösterir. Şöyle ki; gerçek kişi tacire ait bir işletmede, ticari temsilci işletmeyi işleten gerçek kişi tarafından atanır. Eğer ticari işletme ürün kirasına verildiyse ticari temsilci, ticari işletmeyi işleten kiracı tarafından atanır.

Ticari işletmeyi işleten kişi, tacir sayılanlardan biriyse – başka bir deyişle ticari işletmeyi bir küçük veya kısıtlı adına işletiyorsa – ticari temsilci atama yetkisi mevcuttur. Ancak, tacir gibi sorumlu olanlar – bir ticari işletme açmış gibi gerek kendi adına gerekse bir şirket veya gerçek kişi adına işlem yapan kişi – ticari temsilci atayamaz. Bunun nedeniyse, bu kişilerin tacir adına işlem yapma yetkisine sahip olmaması, yalnızca yaptığı işlemlerin sonuçları bakımından tacir gibi değerlendirilmeleridir.

Adi şirket bir ticari işletme işletiyor ise adi şirket adına da bir ticari temsilci atanabilir, ancak adi ortaklık tarafından ticari temsilci atanıyor olması olağanüstü bir durum olarak hukukumuzda düzenlenmiştir. Bu nedenle de kanunda yapılan atıfla komandit şirketlere uygulanan usule tabi tutulmuştur.

Ticari temsilci, ticaret siciline işlenir. Ancak ticari temsilcinin yapacağı işlemler tescille birlikte geçerlilik kazanmaz. Ticaret siciline yapılan kayıt açıklayıcı nitelik taşır. Uygulamada ticari temsilci, noterlerde düzenlenen vekaletnamelerle atansa da şekil şartı aranmaz, yalnızca 3.kişilerin iyiniyet iddiasına karşılık ispatı kolaylaştırması adına noterde düzenlenen vekaletler tercih edilmektedir.Ticari temsil yetkisini sona erdiren haller için; (bknz…)

                                                                                                                                                           Hukuk Desteği