İşverenler, işten çıkış işlemlerini gerçekleştirirken SGK İşten Ayrılış Bildirgesi ekranındaki SGK çıkış kodlarından birini seçmek zorundadırlar. Seçtikleri SGK işten çıkış kodu, gerçek duruma yansıtmalı ve yasalara uygun bir şekilde yapılmalıdır. SGK işten çıkış kodları kıdem tazminatı – ihbar süreleri/tazminatı – işsizlik ödeneği/maaşı nasıl hak edilir konularında fikir vermektedir.
Çıkış kodunun seçimi basit bir formalite değildir. Aksine, hem işveren hem de işçi için önemli sonuçları olan bir işlemdir. İşçinin kıdeme bağlı hakları, fesih sonrası takip edeceği yol ve işsizlik ödeneği alıp alamayacağı gibi hususlar doğrudan çıkış koduyla ilgilidir. Hatalı bir kod seçimi, işçiyi veya işvereni mağdur edebileceği gibi her iki tarafı karşı karşıya da getirebilecektir. Hatanın düzeltilmesi mümkün olmakla birlikte, bu da ayrı bir uğraş gerektirecektir. SGK işten çıkış kodlarına göre sigortalıların işsizlik maaşı ya da kıdem tazminatı alabilme/alamama durumları belirlenmektedir.
Aşağıdaki kodlarla işten ayrılışı verilen sigortalılar işsizlik maaşı ya da kıdem tazminatı alabilirler:
4- Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
8-Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle
9- Malulen emeklilik nedeniyle
10- Ölüm
11- İş kazası sonucu ölüm
12- Askerlik
13- Kadın işçinin evlenmesi
14- Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
15- Toplu işçi çıkarma
17- İşyerinin kapanması
18- İşin sona ermesi
23- İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24- İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25- İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
31- Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
34- İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih
Çıkış kodunun, yukarıda açıklandığı üzere iş sözleşmesinin sona erme durumuna uygun olarak seçilmesi gerekmektedir. Ancak bazen hatalı kod seçilmesi söz konusu olabilmektedir. Bu durumda iş sözleşmesinin sona erdiği tarihi takip eden 10 günlük süre içerisinde internet üzerinden elektronik ortamda düzeltme yapılabilmektedir. Ancak 10 günlük süre geçtikten sonra SGK müdürlüğüne dilekçe verilmek suretiyle düzeltme talep edilmesi gerekmektedir. Düzeltme sonrasında işçi, işsizlik sigortası yardımlarına hak kazanabilecekse, SGK ve İŞKUR tarafından ayrıca kıdem tazminatının ödendiğine dair banka dekontu ve makbuzlar da istenebilmektedir. Dolayısıyla SGK çıkış kodu seçilirken dikkatli olunması son derece önemlidir.
Hukuk Desteği