Tapu iptali ve tescil davalarından bir önceki yazımızda bahsetmiştik, (İlgili yazımız için bkz…) Bu yazımızda ise aile konutuna dayalı açılan tapu iptali ve tescil davalarından bahsedeceğiz.
4721 sayılı Türk Medeni Kanun’un (“Kanun”) aile konutuna atfettiği önem doğrultusunda, taşınmazın aile konutu olması, hukukumuzda tapu iptali ve tescil davalarının nedenlerinden biri olarak kabul edilmiştir. Nitekim Kanun’un 194. maddesinde “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz…” denilerek, eşlerin tasarruf hakkı sınırlandırılmıştır.
Tapuya aile konutu şerhi verilmemiş olsa dahi, aile konutuna dayalı olarak tapu iptali ve tescil davası açılabilmesi mümkündür. Yargıtay’ın 2013/2-2056 E. ve 2015/1201 K. sayılı kararında, “…tapuya aile konutu şerhi verilmese bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Anılan madde hükmü ile getirilen sınırlandırma, emredici niteliktedir. Dolayısıyla bu haktan önceden feragat edilemeyeceği gibi eşlerin anlaşmasıyla da ortadan kaldırılamaz ve açık rıza ancak belirli olan bir işlem için verilebilir… aile konutunun maliki olan eş, aile konutundaki yaşantıyı güçlüğe sokacak biçimde tek başına aile konutunu ayni hakla sınırlandıramaz. Bu sınırlandırma ancak diğer eşin açık rızası alınarak yapılabilir…” denilerek, tapuya aile konutu şerhi verilmesinin, tapu iptali ve tescil davası açılabilmesi için şart olmadığı belirtilmiştir. Aile konutunun maliki olan eşin işlem yaptığı üçüncü kişinin iyiniyetli olup olmaması önem taşımamaktadır. Ancak, taşınmazın üçüncü kişi tarafından bir başkasına devredilmesi durumunda, Kanun’un 1023. maddesinde düzenlenen hüküm gereğince, yolsuz tescile iyi niyetle güvenen üçüncü kişinin iyi niyeti korunacaktır. Bu olasılığın önüne geçebilmek amacıyla, tapuya aile konutu şerhi verilmesi önem arz etmektedir.
Sonuç olarak malik olmayan eş, Kanun’un 1023. maddesinin uygulanamayacağı durumlar için, rızası olmaksınız aile konutuna ilişkin yapılan tasarruf işlemine karşı, tapu iptali ve tescil davası açabilmektedir.
Hukuk Desteği