Önödeme, Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) 75. maddesinde, belli suçlar için düzenlenmiştir. Bu suçlarda failin belirli miktarlarda para ödeyerek, soruşturma ve kovuşturmanın sonuçlarından kurtulması mümkün olabilmektedir.
Aşağıdaki suçlar, madde kapsamında düzenlenen, önödemeye tabi suçlardır:
– Sadece adli para cezasını gerektiren suçlar (Uzlaşma kapsamındaki suçlar hariç)
– Öngörülen hapis cezasının üst sınırı 6 ayı geçmeyen suçlar (Uzlaşma kapsamındaki suçlar hariç)
Ek olarak, cezai yaptırımın türü ve miktarı önemli olmaksızın, aşağıdaki suçlar da önödemeye tabi suçlardan sayılmıştır. Önödeme sonrasında, bu suçların 5 sene içinde tekrar işlenmesi durumunda, fail hakkında ikinci kez önödeme hükümleri uygulanmamaktadır
– Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi suçu (TCK md. 98)
– Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması suçu (TCK md. 171)
– Çevrenin taksirle kirletilmesi suçu (TCK md. 182)
– Özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma suçu (TCK md. 264)
– Suçu bildirmeme suçu (TCK md. 278)
– 6831 sayılı Orman Kanunu md. 108/1
– 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu md. 74/2
– 5253 sayılı Dernekler Kanunu md. 32/1-d
Yukarıda sayılan suçlardan birinin varlığında, soruşturma aşamasında savcılık, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından şüpheli veya sanığa önödeme önerisi yapılmalıdır. Önödeme önerisi yapılabilmesi için, suçun işlendiği yönünde yeterli şüphenin bulunması şarttır.
Önödeme miktarı aşağıdaki hususlara göre belirlenmektedir:
– Suçun yaptırımı adli para cezası ise; adli para cezası maktu ise bu miktarı, değilse aşağı sınırının ödenmesi talep edilir.
– Suçun yaptırımı hapis cezası ise; hapis cezasının aşağı sınırının karşılığı olarak her gün için 30,00 TL üzerinden bulunacak miktarın ödenmesi talep edilir.
– Suçun yaptırımı olarak hapis cezası ile birlikte adli para cezası da öngörülmüş ise; adli para cezasının aşağı sınırı ile hapis cezasının aşağı sınırının karşılığı olarak her gün için 30,00 TL üzerinden bulunacak toplam miktarın ödenmesi talep edilir.
– Yukarı sınırı altı ayı aşmayan hapis cezası veya adli para cezasından yalnız birinin uygulanabileceği hallerde ödenmesi gereken miktar, adlî para cezasının aşağı sınırı esas alınarak belirlenir.
Önödemenin yapılmasının ardından, soruşturma aşamasında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar, kovuşturma aşamasında kamu davasının düşürülmesi kararı verilir.
Hukuk Desteği