Bir önceki yazımızda mirasçılıktan çıkartma konusuna giriş yapmış ve bu hususta koruyucu mirasçılıktan çıkartma işlemi üzerinde durmuştuk (Lütfen Bkz). Bu yazımızda ise cezalandırıcı mirastan çıkartmaya değineceğiz.
Cezalandırıcı mirastan çıkartma hususu Türk Medeni Kanunu (“TMK”) 510. maddesinde düzenlenmiştir. TMK 510/1 fıkrasına göre; mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse ya da mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse, mirasbırakan ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir. Bu maddede geçen mirastan çıkartma için öngörülen ilk neden mirasbırakana karşı işlenmiş ağır bir suç, ikinci neden ise aile hukukundan doğan yükümlülüğün ihlaline dayanmaktadır.
Mirasbırakanın mirasçısını cezalandırma amacıyla mirasçılığından çıkartması için öngörülen bu şartlar kanunda sınırlı olarak sayılmıştır. Bu sayılan iki hal dışında cezalandırma maksadıyla saklı pay mirasçısının saklı payını alması engellenemez.
Bu sınırlı hallerden ilki olan mirasçının mirasbırakana veya miras bırakanın yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi hususunda ele alınması gereken öncelikli konu; ağır bir suçtan anlaşılması gerekenin ne olduğudur. Kanun koyucu ağır bir suç terimi kullanmakla, suçun niteliği hakkında özel bir vasıflandırma yapmamıştır. Bu sebeple bu suçun ağırlığında hakim somut olayın gerekliliklerine göre hareket edecek ve işlenen suçun ağır bir nitelik taşıyıp taşımadığı hususunda takdiren karar verecektir.
Ayrıca TMK 510. maddesinin gerekçesinde; “Mirasçılıktan çıkarılanın işlediği suçun ağır suç oluşturup oluşturmadığına hukuk hakimi, ceza hukukunun buna ilişkin kurallarıyla bağlı olmaksızın karar verecektir.” denilerek, işlenen suçunun ağır nitelik oluşturup oluşturmadığı hususunda verilecek kararda hukuk hakiminin ceza hukukunun kuralları ile bağlı olmadığı
belirtilmiştir.
Bu sınırlı hallerden ikincisi ise aile hukukundan doğan yükümlülüğünün ihlali halinde mirasçılıktan çıkartma hususudur. Bu hükmün getirilmesinin sebebi; aile dayanışması ve aile birliği zedelenmiş olan saklı paylı mirasçıların miras bırakanın mirasından hak kazanmasının önüne geçilmesidir. Mirasçı eğer ki aile hukukundan doğan yükümlülüğü yerine getirmez ise mirasbırakan bu hüküm uyarınca mirasçısını saklı payından yoksun bırakabilecektir. Bu hususta hukuk hakimi tarafından verilecek olan kararda hakim; mirasçının aile hukukundan doğan yükümlülüğü ihlal edip etmediği noktasında somut olayın özelliklerine göre karar verecektir.
Hukuk Desteği