Bağışlama sözleşmesi, taraflardan birinin diğeri yararına malvarlığından bir değeri karşılıksız olarak kazandırma borcu altına girdiği sözleşme türüdür. Bağışlama sözleşmesi yalnızca tek tarafa borç yükler ve rızaidir.
Bağışlama sözleşmeleri kural olarak iki beyandan oluşur: bunlar öneri ve kabuldür. Öneri, bağışlayanın bağışlanana bir bağışlama teklifinde bulunmasıdır. Bu öneri açık ya da örtülü bir biçimde olabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus, bağışlama önerisinin bağışlama sözleşmesinin şekline uygun olmasıdır. Bu nedenle eğer bağışlanan bir taşınmazsa, resmi; taşınırsa, yazılı şekilde yapılmalıdır.
Yüklemeli bağışlama ise; bağışlayanın, bağışlanana bağışa karşılık bir davranışta bulunmasını talep ettiği bağışlama türüdür. Açıklamak gerekirse, bağışlayan bağışlama sözleşmesinde bağışlanandan bir davranış talep eder, bu davranış ekonomik nitelikli olabileceği gibi, manevi bir nitelik de taşıyabilir.
Yükleme, bağışlanana yükletilmiş bir davranış olmasına rağmen hukuken karşı edim olarak kabul edilmemektedir. Çünkü, yükleme doğrudan doğruya bağışlamaya bir karşılık oluşturmadığı gibi, yüklemenin edim kabul edilmesi bağışlamanın niteliğine de aykırıdır. Ayrıca yüklemenin hukuka ve ahlaka aykırı olmaması gerekmektedir.
Yüklemenin lehdarı bağışlayan olabileceği gibi, üçüncü bir kişi de olabilir, üçüncü kişi açıkça belirtilebileceği gibi belirsiz kişiler de olabilir. Mesela bağışlayan bağışlama karşılığında öğrencilere burs verilmesini talep ederse lehdarlar belirsiz 3. kişiler olur, ancak bağışlayan bağışlama karşılığında kendi seçtiği bir kişiye aylık olarak maddi yardımda bulunulmasını talep ediyorsa bu durumda lehdar kesin olarak belirlidir.
Yüklemenin yerine getirilmesi talep edilebilen bir durumdur. Eğer bağışlayan sağsa kendisi, bağışlayan ölmüş ise de mirasçıları yüklemenin yerine getirilip getirilmediğini denetleyerek talepte bulunabilirler. Kamu yararına bir bağışlama mevcutsa, yüklemenin yerine getirilmesini isteme yetkisi bağışlayanın ölümüne binaen ilgili kamu kuruluşuna geçer.
Bağışlanan eğer yüklemeyi yerine getirmezse, lehlerine yükleme konulan yetkililer veya bağışlayan (bağışlayanın ölmesi halinde mirasçıları) dava yoluyla yüklemenin yerine getirilmesini talep edebilirler. Bağışlananın yüklemeyi haklı bir sebep bulunmaksızın yerine getirmemesi durumunda, bağışlayan bağışlamayı geri alabilir.
Yüklemenin değerinin en fazla ne kadar olabileceği Türk Borçlar Kanunu’nda sınırlandırılmıştır, hükme göre yüklemenin değeri bağışlama konusunun ekonomik değerinden fazla olamaz. Eğer, bağışlama konusunun değeri yüklemenin masraflarından daha az ise ve masrafların aşan kısmı kendisine ödenmez ise bağışlanan yüklemeyi yerine getirmekten kaçınabilir.
Hukuk Desteği
Uygulamanızı yeni kullanmaya başladım. Hukuk okuyan bir öğrenciyim aynı zamanda. Böylesine güzel bir uygulama yaptığınız için teşekkürlerimi sunarım.