SES VE GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ

Günümüzde özellikle büyük şehirlerde gürültü boyutları oldukça yüksek seviyelerde bulunduğundan, buralardaki en önemli sorunlardan biri de ses ve gürültü kirliliğidir. Ses ve gürültü kirliliğinin kişiler üzerinde olumsuz birçok fizyolojik ve psikolojik etkilere sebep olduğu bilinmektedir. Söz konusu nedenden ötürü, çevreye rahatsızlık verecek düzeydeki seslerin yarattığı etkilerin önüne geçmek amacıyla kanun koyucu bu hususta mevzuatta sıkı düzenlemeler yapmıştır.

Konuya ilişkin düzenlemelerden biri de 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36. maddesidir. Anılan maddeye göre: “(1) Başkalarının huzur ve sükununu bozacak şekilde gürültüye neden olan kişiye, elli Türk Lirası idarî para cezası verilir. (2) Bu fiilin bir ticarî işletmenin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde işletme sahibi gerçek veya tüzel kişiye bin Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. (3) Bu kabahat dolayısıyla idarî para cezasına kolluk veya belediye zabıta görevlileri karar verir.” İlgili madde hükmünden de açıkça anlaşıldığı üzere, başkalarını rahatsız edecek, başkalarının huzur ve sükununu bozacak derecede gürültüye sebep olan kişiye idari para cezası verilecektir. Bu para cezasına karar verecek merci ise kolluk ya da belediye zabıta görevlileri olacaktır.

Peki ses ve gürültü kirliliğinin varlığı halinde şikayet başvurusu nereye yapılacaktır? Burada gürültü konusuna göre başvurulacak kurumların çeşitlilik gösterdiğini hemen belirtmek isteriz. Misal vermek gerekirse; atölye, imalathane ve işyeri gürültüsüne yönelik şikayetler, yetki devri yapılan belediye başkanlıkları önce olmak üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya Çevre ve Şehircilik İl  Müdürlüğü’ne yapılacakken; hayvan sesi gürültüsüne yönelik şikayetler, ilgili belediye zabıtası veya kolluk kuvvetine yapılacaktır.

2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 14. maddesi de “Kişilerin huzur ve sükununu, beden ve ruh sağlığını bozacak şekilde ilgili yönetmeliklerle belirlenen standartlar üzerinde gürültü ve titreşim oluşturulması yasaktır. Ulaşım araçları, şantiye, fabrika, atölye, işyeri, eğlence yeri, hizmet binaları ve konutlardan kaynaklanan gürültü ve titreşimin yönetmeliklerle belirlenen standartlara indirilmesi için faaliyet sahipleri tarafından gerekli tedbirler alınır.” ilgili yönetmelik şartlarına aykırı şekilde gürültü çıkarmanın yasak olduğunu, buradaki hükümlere uygun şekilde faaliyet sahiplerinin gerekli tedbirleri almaları gerektiğini düzenlemiştir.

Anılan Kanun’un 20. maddesi “… Bu Kanunun 14’üncü maddesine göre çıkarılan yönetmelikle belirlenen önlemleri almayan veya standartlara aykırı şekilde gürültü ve titreşime neden olanlara, konutlar için 400 Türk Lirası, ulaşım araçları için 1.200 Türk Lirası, işyerleri ve atölyeler için 4.000 Türk Lirası, fabrika, şantiye ve eğlence gürültüsü için 12.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. …” de diğer mevzuat hükümlerine uygun olmakla birlikte daha da ayrıntılı şekilde düzenlemede bulunmuş; gürültünün kaynağına göre idari para cezası miktarlarını belirtmiştir. Buna göre; kişiler, Yönetmelikle belirlenen önlemlere uygun şekilde davranmadığı takdirde haklarında Kabahatler Kanunu ve Çevre Kanununun 20. maddesinde öngörülen idari para cezalarına hükmedilecektir.

Tüm bunlarla birlikte, gürültü kontrol tedbirleri, çevresel gürültü seviyesi değerlendirme raporu, gürültü ölçüm metotlarına ilişkin açıklayıcı dokümanlar ile idari yaptırım konularına yönelik dokümanlar gibi her türlü dokümanın Bakanlıkça belirleneceğini de belirtmek isteriz.

                                                                                                                                                        Hukuk Desteği