Yardım nafakası, yardım edilmemesi halinde yoksulluğa düştüğü kabul edilecek kişilere altsoyları, üstsoyları veya kardeşleri tarafından ödenecek olan nafakadır. Yardım nafakasının temelinde aile içi yardımlaşmanın toplumsal bir nitelik kazanması yatmaktadır.
Kardeşlerin, üstsoyun ve altsoyun karşılıklı olarak nafaka yükümlülüğü mevcuttur. Altsoy ve üstsoyun her ihtimalde nafaka yükümlülüğü mevcuttur ancak kardeşler bakımından nafaka talebinde bulunulabilmesi için kardeşin refah içerisinde bulunması şart koşulmuştur. Bunun sebebi ise kardeşin nafaka yükümlülüğünü asli hale getirmemektir.
Nafaka yükümlülüğü bakımından kardeşlerin arasındaki bağın yakınlık derecesi ile kardeşlerin aile içi durumunun önemi bulunmamaktadır. Kardeşler arasındaki ilişkinin samimiyet derecesi, kardeşlik ilişkisinin evlilik içi – dışı veya tam kan – yarım kan kardeşlik olmasının da değerlendirmede bir etkisi bulunmamaktadır. Her ihtimalde kardeşin nafaka yükümlülüğü bulunur.
Aile bağlarının zayıflaması nafaka yükümlülüğünü ortadan kaldırmasa da, aile bağlarının temelinden sarsılması halinde nafaka yükümlülüğünün dürüstlük kuralına dayanılarak ortadan kalktığı Yargıtay uygulamasınca kabul edilir. Örneklendirmemiz gerekirse, kardeşlerin çok sık görüşmüyor olmaları aile bağının zayıflaması kabul edilirken, kardeşlerden birinin diğerini öldüresiye darp etmesi aile bağlarının temelinden sarsıldığı şeklinde yorumlanabilir.
Nafaka talep eden kardeşin, yoksulluğa düşme tehlikesi altında olması veya yoksulluğa düşmüş olması gerekir. Kardeşin yardım almaksızın asgari ihtiyaçlarını sağlayamayacak olması halinde yoksulluğa düştüğü varsayılır. Asgari giderleri; yeme, içme, barınma ve sağlık ihtiyaçları oluşturur.
Kardeşin, hayatını idame ettirebilmesi için elverişli şartların bulunmasına rağmen, kardeşin kendi tembelliğinden veya malvarlığını yönetme yeteneğinin bulunmaması gibi şahsi kusurundan ve kastından kaynaklanan fiillerle yoksulluğa düşmesi durumunda nafaka talep edilemez. Ancak, nafaka talep ettiği kardeş, kusurlu fiiliyle nafaka talep eden kardeşin yoksulluğuna sebep olduysa o kardeş nafaka talep edebilir.
Bunların dışında, nafaka alacaklısının bakım nafakası talep edebileceği kişilerin bulunması ihtimalinde kardeşten yardım nafakası isteme hakkı bulunmaz. Çünkü bakım nafakası yardım nafakasına kıyasen asli niteliktedir.
Nafakanın miktarına, ödeme şekline ve ödeme tarihlerine mahkeme, tarafların özel durumlarını göz önüne alarak karar verecektir. Nafaka kişiyle bağlı olduğundan taraflardan birinin ölmesi ihtimalinde nafaka yükümlülüğü sona erer. Bununla birlikte nafaka alacaklısının ekonomik durumunun düzelmesiyle de nafaka ilişkisi sona erecektir.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
