Ecrimisil; bir taşınmazın, tasarrufta bulunma hak ve yetkisi bulunmayan kişi(ler) tarafından, malikin rızası olmadan kullanımı neticesinde doğan haksız işgal tazminatıdır. Tanımdan da anlaşılacağı üzere ecrimisil şartları; haksız işgal, haksız işgal nedeniyle doğmuş zarar, kötü niyet ve illiyet bağı olarak nitelendirilir.
Kat irtifaklı veya kat mülkiyetli ana gayrimenkullerin ortak yerlerinin haksız kullanımı neticesinde ecrimisil talebi ile mahkemeleri başvurulmasında son yıllarda oldukça artış gözlemlenmiştir. Talebin dayanağının 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nda (“KMK”) tanımlanan ortak yerlerin haksız kullanımı olması, KMK Ek-1 mahkemelerin görevlerini düzenleyen maddesi ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda mahkemelerin görevlerini düzenleyen maddelerin hangisinin uygulanacağı noktasında tartışmalara ve belirsizliğe sebep olmuştur. Ecrimisil davasında görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğu sorunsalı, hem yerel mahkemelerin hem Yargıtay dairelerinin farklı kararlarında tartışma konusu edilmiştir.
2015 yılında Yargıtay’ın farklı Daireleri’nin mahkemelerin görevi hakkında verdiği birbirinden farklı kararlar hem hak sahiplerine hem avukatlara belirsizlik yaratmıştır. Aşağıda bu kararlardan örnekler görülecektir:
“Bu durumda, ortak alana el atmanın önlenmesi davalarında Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu kabul edilirken, aynı uyuşmazlık sonucu ve ortak alanın kullanılamamasından doğan zararın giderim şekli olan ecrimisil davasında Sulh Hukuk Mahkemesini görevsiz kabul etmek, yukarıdaki yasal düzenlemelerle bağdaşmamaktadır.” Yargıtay Kararı – 1. HD E. 2014/7788 K. 2015/8843 T. 15.6.2015
“…634 sayılı Kat Mülkiyeti Yasası’nın Ek 1. maddesinde, bu Kanunun uygulanmasından doğacak her türlü anlaşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde çözümleneceği hükme bağlanmıştır. Ecrimisil davası Kat Mülkiyeti Yasası’nın uygulanmasından kaynaklanmayıp, anılan Yasa maddesi hükmünün bu istem yönünden uygulama olanağı bulunmamaktadır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 2.maddesine göre dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Ecrimisil istemi de malvarlığı haklarına ilişkin olduğundan davanın bu niteliğine ve genel hükümlere göre davaya asliye hukuk mahkemesinde bakılmak üzere ecrimisil davasının tefriki ile görevsizlik kararı verilmesi gerekirken davanın esası hakkında hüküm kurulması…” Yargıtay Kararı – 18. HD E. 2015/5706 K. 2015/8595 T. 26.5.2015
Yargıtay Daireleri’nin mahkemelerin görevi hakkında farklı kararlar vermesi neticesinde bu konuda kesin olmayan fakat istikrarlı yeni bir anlayış getirilmiştir. Şöyle ki; Yargıtay 20. Hukuk Dairesi,
Kat Mülkiyeti Kanununun Ek 1. maddesi hükmüne göre bu Kanundan doğan anlaşmazlıkların (değerine bakılmaksızın) sulh hukuk mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir.
Somut uyuşmazlıkta, üzerinde kat mülkiyeti kurulmuş olan taşınmazda ortak alana davalı tarafından haksız müdahale edildiği iddiasıyla ecrimisil talep edilmiş olup istemin Kat Mülkiyeti Kanunu ile ilgisi bulunmamaktadır.
6100 sayılı HMK’nın 2/1. maddesinde “Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.” hükmüne yer verilmiştir. Buna göre uyuşmazlığın … 13. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. Yargıtay Kararı – 20. HD E. 2016/7204 K. 2016/9069 T. 13.10.2016
“…634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun Ek -1. maddesinde, bu Kanunun uygulanmasından doğacak her türlü anlaşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde çözümleneceği hükme bağlanmış olup ecrimisil davası Kat Mülkiyeti Kanununun uygulanmasından kaynaklanmadığından; anılan kanun maddesinin bu istem yönünden uygulama imkanı bulunmamaktadır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 2. maddesine göre, dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir. Ecrimisil istemi de malvarlığı haklarına ilişkin olduğundan, davanın bu niteliğine göre davaya bakma görevi asliye hukuk mahkemesine ait bulunduğundan, mahkemece, ecrimisil talebi yönünden dosyanın tefrik edilerek görevsizlik kararı ile asliye hukuk mahkemesine gönderilmesi yerine işin esasına girilerek bu konuda karar verilmesi doğru görülmemiştir…” Yargıtay Kararı – 20 HD E. 2019/1370 K. 2019/3648 T. 27.5.2019
Yukarıdakiler ve çok sayıda benzer karar ile görevli mahkeme hakkında yerleşik içtihat oluşturmuştur.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
