Nitelikli dolandırıcılık suçu; dolandırıcılık suçunun (Lütfen Bkz…) temel şekline göre cezanın artırılmasını gerektiren şekilde işlenmesi halidir. Nitekim bu suç, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) 158. maddesinde “Dolandırıcılık suçunun; a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle, b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle, c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle, d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle, e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak, f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle, g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle, h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında, i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle, j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla, k) Sigorta bedelini almak maksadıyla, l)Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle” işlenmesi olarak tanımlanmıştır.
Nitelikli dolandırıcılıkta da, aynı dolandırıcılık suçunda olduğu gibi failin hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Ancak fail, nitelikli dolandırıcılık suçunda; hileye başvurarak aldatmak, mağdurun veya başkasının zararına hareket etmek, kendisi ya da başkası yararına haksız bir yarar sağlamak şeklindeki dolandırıcılık unsurlarını yukarıda sayılan halleri kullanarak gerçekleştirmekte, dolayısıyla dolandırıcılık suçuna göre daha fazla ceza almaktadır.
TCK 158. madde hükmü gereğince, nitelikli dolandırıcılık suçunu işleyen fail hakkında 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adlî para cezasına hükmolunabilecektir. Fakat suçun; “kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak, bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle, banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla, sigorta bedelini almak maksadıyla, kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle” işlenmesi durumunda, hapis cezasının alt sınırı 4 yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin 2 katından az olamayacaktır. Failin, kamu görevlileriyle tanışıklığı olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahsederek; belli bir işin gördürüleceği sözüyle aldatıp başkasından menfaat temin etmesi durumunda da aynı şekilde cezaya hükmolunacaktır.
Dolandırıcılık ve nitelikli dolandırıcılık suçlarının 3 veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Diğer yandan, anılan suçların suç işlemek için kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi durumunda da verilecek ceza bir kat artırılacaktır. Dolandırıcılık eyleminin, hukuki ilişkiden kaynaklı bir alacağın tahsil edilmesi amacı doğrultusunda işlenmesi ise suçun daha az cezayı gerektiren bir hali olarak düzenlendiğinden, şikayet üzerine 6 aydan 1 yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunabilecektir.
Dolandırıcılık suçunda hile ve aldatma konulu yazımız için; (Lütfen Bkz…) Bahis dolandırıcılığı konulu yazımız için; (Lütfen Bkz…)
Hukuk Desteği