Kadına yönelik şiddet hem ulusal hem de uluslararası metinlerle korunan hukuki ve kamusal niteliğe sahip hayati önemde bir mesele olup pek çok uluslararası antlaşma ve uluslararası mahkeme kararlarıyla kadına karşı şiddet vakıalarında devletlerin sorumluluğu tespit edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası madde 41 “Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar…” hükmüyle; her ne kadar madde metninde ana denmek suretiyle ayrımcılık yasağı ihlal edilmişse de devlete kadın ve çocukları korumak açısından pozitif yükümlülükler yüklemektedir.
Kadına ve çocuğa karşı şiddetin son yıllarda önemli artışlar göstermesi ve toplumda kadınların ve çocukların şiddete uğramasının büyük infiallere yol açması neticesinde kanun koyucu tarafından 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun düzenlenmiştir.
Kanun amaç olarak; şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunmasını ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesini hedeflemiştir. Bu kapsamda Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun madde 11 “Şiddet uygulayanlarla ilgili olarak aşağıdaki önleyici tedbirlerden birine, birkaçına veya uygun görülecek benzer tedbirlere hâkim tarafından karar verilebilir: a) Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması. b) Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi. c) Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması. ç) Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması. d) Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması. e) Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi. f) Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi. g) Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi. ğ) Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi. h) Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması…” hükmüyle; şiddet mağdurunun korunmasına yönelik koruma tedbirleri düzenlenmiştir.
Şiddet mağduruna yönelik tehdidin yakın ve devam ediyor olması halinde; şiddet uygulayanın şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması, müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi, korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması ve korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması tedbirleri kolluk amirlerince de alınabilecektir.
Ayrıca kanun koyucu şiddet mağdurunun ekonomik açıdan olumsuz etkilenmesinin önüne geçmek amacıyla; şiddet uygulayanın, aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan yahut katkıda bulunan kişi olması halinde, talep edilmese dahi şiddet mağdurunun yaşam düzeyi göz önünde bulundurularak hakim tarafından tedbir nafakasına hükmedilebileceğini düzenlemiştir.
İlgili yazılarımız için;
İstanbul Sözleşmesi Kapsamında Kadına Karşı Şiddet
İstanbul Sözleşmesi Kapsamında Kadına Karşı Şiddet II
İstanbul Sözleşmesi Kapsamında Zorla Evlendirme
Hukuk Desteği