Toplumumuzda birçok kişinin ödeyemediği kredi kartı, banka kredisi, çek, senet borcu bulunmakta, bu borçların ödenmemesinden dolayı da alacaklılar icraya başvurmaktadır. İcra yoluyla alacağını elde etmek isteyen alacaklılar hacze gelmekte, haciz esnasında borçlular büyük bir baskı altında kalmakta, eşyalarının haczedilmemesi ve komşularından da çekindikleri için ödeme taahhüdü vermektedirler. Borçluların büyük bir kısmının ödeme gücü bulunmamakta veya baskı sonucu ödeyemeyeceği taahhütler vermektedir. Borçlular bu şekilde ödeyemediği borcundan olayı taahhüt vererek konuyu ertelemektedir. Ancak birçok borçlu taahhüdün ihlal edilmesinin İcra İflas Kanununda suç olarak tanımlandığını dahi bilmemekte, taahhüdünü yerine getiremedikleri zaman da sürpriz bir şekilde tazyik hapsi almaktadırlar. .
Taahhüdü ihlal suçu Türk ceza Kanununda yer alan suçlardan farklı olup İcra İflas Kanunu 340. maddede düzenlenmiştir. Söz konusu maddede “111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez.” şeklinde hüküm kurulmuştur. Bu madde ile icra dosyasına alacaklının muvafakatı ile veya İcra İflas Kanunu madde 111 uyarınca takip konusu borcu ödeme taahhüdünde bulunan borçlunun, taahhüdünü ihlal etmesi durumunda alacaklının şikayeti üzerine 3 aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılması öngörülmüştür.
Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu tutarı öder ise tahliye edilir. Ödemelerini tekrar keserse hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı verilecek olan tazyik hapsinin süresi 3 ayı geçemez.
“Taahhüdü ihlal suçuyla ilgili zamanaşımı hükmüne de değinmek gerekmektedir. İcra İflas Kanunu madde 347 “Bu bapta yer alan fiillerden dolayı şikayet hakkı fiilin öğrenildiği tarihten itibaren 1 yıl geçmekle düşer.” hükmünü öngördüğünden, bu suçlar için dava zamanaşımı bir yıl olarak kabul etmek gerekir. Ceza zamanaşımı ise, İcra İflas kanunu madde 354/2 uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren iki yıldır. Bu bağlamda belirtelim ki, davanın sürdüğü sırada takip konusu borç eklentileri ile birlikte ödendiği takdirde, mahkemece borçlu hakkında açılan davanın düşmesine karar verilir. Eğer borçlu, hükümden sonra borcunu tüm eklentileri ile birlikte öder ise yine borçlu hakkındaki cezanın düşmesine karar verilir. Alacaklının şikayetinden vazgeçmesi durumunda da, borçlu hakkındaki cezanın düşmesine karar verilir. Kararın kesinleşmesinden sonra gerçekleştirilen şikayetten vazgeçme beyanı da aynı hükme tabidir. “
( ALTAY, Av. Sümer: İcra Hukukunun Temel Kavramları, s.193 )
Hukuk Desteği
merhaba, taahhüdü ihlal sucundan 3 ay hapsime karar verildi. aralık 2019 da doğum yaptım ve bebeğim henüz 10 aylık bile değil. yeni düzenlemeye göre doğum yaptıktan 1.5 yıl sonra kararın uygulanması diyor. öğrenmek istediğim tazyik hapsi de buna dahil mi yani hapis kararım ertelenir mi?