Toplumumuzda, ailelerinin koyduğu isimleri kabullenemediklerinden veya çevresindekiler tarafından isimleri alay konusu edildiğinden rahatsızlık yaşayan kişiler vardır. Bu sebeplerle isimleri alay konusu olan veya burada bahsedilmeyen başka sebeplerle isimlerinden rahatsızlık duyan kişiler isimlerini değiştirmek istemektedir.
İsmin değiştirilmesi davası 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu madde 27’de: “Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir. Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve ilân olunur. Ad değişmekle kişisel durum değişmez. Adın değiştirilmesinden zarar gören kimse, bunu öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde değiştirme kararının kaldırılmasını dava edebilir.“ şeklinde düzenlenmiştir.
İsim değiştirmek için TIKLAYIN
Dolayısıyla ismini değiştirmek isteyen kimseler, haklı sebebin varlığı halinde mahkemeye başvurarak isminin değiştirilmesini isteyebilir. Maddede haklı sebeplerin varlığı halinde bu davanın açılabileceği belirtilmişse de hangi sebeplerin haklı sebep olduğu öngörülmemiştir.
Ancak uygulamada,
- Milli kültüre, örf ve adetlere uygun olmama,
- Başka bir isimle tanınmış olma,
- Gülünç veya çirkin anlamları olma,
- Mesleki anlamda ismin zedeleyici olması,
- Din değişikliği
gibi sebepler haklı sebep olarak kabul edilmektedir. Burada sayılmayan başka sebepler de haklı sebep olarak değerlendirilebilecektir. Yargıtay içtihatları gereği din değişikliği adın ve soyadın değiştirilmesi bakımından haklı sebep olarak kabul edilmektedir.
İsim değiştirilmekle birlikte kişisel durumun değişmeyeceği yukarıdaki kanun maddesinde belirtilmiştir. Bu nedenle adını ya da soyadını değiştiren şahısların haklarında miras hukuku bağlamında herhangi bir değişiklik ya da azalma meydana gelmeyecektir. İsim değiştiren kimsenin mirasçısı olduğu kişilere mirasçılık sıfatı devam edecek ve altsoyu da kendisine mirasçı olabilecektir.
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 382. Maddesinde ad ve soyadın değiştirilmesi çekişmesiz yargı işlerinden sayılmıştır. Devam eden 383. maddede çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme olmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olduğu düzenlenmiştir. Ancak 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1. fıkrasının a bendine göre;“nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır” hükmünü içerdiğinden, nüfusta soyadı değişikliği davalarının asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekmektedir.
İsim değiştirmek için TIKLAYIN
Buna ilişkin Yargıtay içtihatından bir bölümü paylaşmak isteriz:
“İşin esasına girilmeden önce somut olayda sulh hukuk mahkemesinin mi, yoksa asliye hukuk mahkemelerinin mi görevli olduğu hususu ön sorun olarak tartışılmış, azınlıkta kalan bir kısım üyeler Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) “Çekişmesiz yargı işleri” başlıklı 382. maddenin 2. fıkrasının a-2’nci bendinde “ad ve soyadının değiştirilmesi” davalarının çekişmesiz yargı işlerinden sayıldığı, bu nedenle eldeki davada sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğunu ileri sürmüş iseler de bu görüş; HMK’nun 383. maddesine göre; çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olduğu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1. fıkrasının a bendine göre; nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır” hükmünü içerdiği, bu nedenle nüfusta soyadı değişikliği davalarının asliye hukuk mahkemesinde açılması gerektiği gerekçesiyle Kurul çoğunluğu tarafından kabul edilmemiş ve ön sorun bu şekilde aşılmıştır.”(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2013/18-464 E., 2013/1698 K., 25.12.2013)¹
¹Uyap Bilgi Bankası- Yargıtay
Hukuk Desteği
Merhabalar ben Yahya. 23 yıllık yaşamım boyunca önceki ismimden dolayı birçok sıkıntı yaşamaktaydım.Arkadaş ortamım oldukça fazla olmasına rağmen ismimden dolayı onlarla samimiyetimi ilerletemiyordum. Önceki ismimi belirtmek istemiyorum ama 10 haneli olması ne denli zorlandığımı anlatabilir.Muhafazakar bir aileden geldiğim için ismim düşünülmeden uzun bir şekilde koyulmuş. İsmimin eğilmesinden hoşlanmadığım için arkadaşlarım samimiyetin ilerlediği dönemlerde ismimi eğmeye başlarlardı.Ben de onlardan arkadaşlığımı yavaş yavaş kopartırdım. İsmim çok nadir bir isimdi. Çok az sayıda insanda bulunur. İsmimden dolayı birçok sıkıntı yaşamıştım.İsmimi değiştirmeyi uzunca bir zamandır düşünüyordum. Bunun için internet sitelerini araştırmaya başladım. Ve bir kaç avukatlık bürosuna mesaj ilettim. Aynı şekilde hukuk desteğine de başvurdum. Avukatlık bürolarından mesajlar gelmişti . Aynı şekide hukuk desteğinden de mesaj geldi. Einstein’ ın meşhur bir lafı vardır: “Hiç hata yapmamış adam, yeni bir şey denememiştir.” Bu zamana kadar çok hata yaptım yeni bir şeyler denemek adına. Ama hata yapmadığım nadir kararlarımdan birisi de Hukuk Desteğini seçmiş olmamdır.Ağustos’un sonlarına doğru saygıdeğer hukuk desteği avukatlarıyla çalışma imkanı buldum.Onlarda sağolsunlar bana güvendi.Sanırım bir ilki başararak Hukuk Desteği’nin ilk müvekkili oldum.Ve zorlu bir süreçte ilgili tutanakları hazırladık. Sağolsunlar çok ince bir titizlikle hazırladılar. Ve birlikte hareket ederek mahkemeye ilgili raporları sunduk. Annemi de alarak mahkemenin yolunu tuttum ve davanın tek celsede sonuçlanmasıyla ismimi değiştirmiş oldum. İlgili raporların nasıl bir incelikle ve özenle hazırlandığını varın siz düşünün 🙂 Kendilerine burdan sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Biraz yazım uzun oldu ama mümkün mertebe kısaltmaya çalıştım 🙂 Kendileriyle eğer kabul ederlerse ve eğer hala bu mesleği sürdürürlerse bir ömür çalışmak isterim. Teşekkür ederim.