Son yıllarda başta kadınlar olmak üzere kişilere karşı işlenen şiddet olayları toplumumuzu sarsan boyutlara ulaşmıştır. Her geçen gün yaşanan dayak, işkence ve cinayet gibi olaylar görsel ve yazılı basından takip edilmektedir. Bu olaylara kadınlar ve çocuklar daha çok maruz kalmaktadırlar.
Kadına yönelik şiddet, en yoğun olarak aile içinde yaşanmaktadır. Şiddet; fiziksel, psikolojik, ekonomik açıdan mahrum bırakma ve cinsel şiddet dâhil, çok çeşitli şekillerde görülebilmektedir. Şiddet mağduru kadınlarda, özgüven eksikliği, kimlik sorunu, toplumsal yaşama katılımda ve kendini ifade etmede sorunlar yaşanmaktadır. Diğer yandan şiddet yetersiz beslenmeye, kronik hastalıkların artmasına, geçici ve kalıcı hastalıklara, kronik ağrılara, anne ölümlerine ve intiharlara neden olmaktadır.” 1 (Kadına karşı şiddetin önlenmesi ve koruma tedbiri kararlarıyla ilgili daha ayrıntılı bilgi için bu konudaki yazımızı ziyaret edebilirsiniz.)
Aile mahkemesi hakimi, şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların ve aile bireylerinin korunması ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla tedbirler almaktadır. Hakimin aldığı bu tedbirlerden birisi de şiddet uygulayan kişinin müşterek konuttan derhal uzaklaştırılması ve korunan kişilere yaklaşmamasıdır. Şiddet uygulayan kişi hakkında uzaklaştırma kararı 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (“Kanun”) m. 8/2’ye göre ilk defasında en çok altı ay için verilebilir.
Şiddet uygulayan kişinin evden uzaklaştırılması şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadın ve diğer aile bireylerinin korunması bakımından önemlidir. Ancak hakim uzaklaştırma kararıyla birlikte ailenin geçimiyle ilgili önlemleri de almak durumundadır. Zira 6 ay evden uzaklaştırılan kişinin aile geçimini de sağlayan kişi olması durumunda, korunan kişilerin başka geçim kaynağı da olmadığı düşünüldüğünde bu önlemlerin önemi daha iyi anlaşılacaktır.
Bu bakımdan 6284 Sayılı Kanun m. 5/3’te hakimin velayet, kayyım, nafaka ve kişisel ilişki kurulması hususlarında karar vermeye yetkili olduğu belirtilmiştir. Anılan düzenlemenin 5. maddesinin 4. fıkrasında: “Şiddet uygulayan, aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan yahut katkıda bulunan kişi ise 4721 sayılı Kanun hükümlerine göre nafakaya hükmedilmemiş olması kaydıyla hâkim, şiddet mağdurunun yaşam düzeyini göz önünde bulundurarak talep edilmese dahi tedbir nafakasına hükmedebilir.” şeklinde hakimin tedbir nafakasına hükmedebileceği düzenlenmiştir.
Bu Kanun hükümlerine göre tedbir nafakasına hükmedilmesi halinde nafaka miktarının ne kadar olacağı ise 6284 Sayılı Kanun m. 17’de: (1) Bu Kanun hükümlerine göre geçici maddi yardım yapılmasına karar verilmesi hâlinde, onaltı yaşından büyükler için her yıl belirlenen aylık net asgari ücret tutarının otuzda birine kadar günlük ödeme yapılır. Korunan kişinin birden fazla olması hâlinde, ilave her bir kişi için bu tutarın yüzde yirmisi oranında ayrıca ödeme yapılır. Ancak, ödenecek tutar hiçbir şekilde belirlenen günlük ödeme tutarının bir buçuk katını geçemez. Korunan kişilere barınma yeri sağlanması hâlinde bu fıkrada belirlenen tutarlar yüzde elli oranında azaltılarak uygulanır. (2) Bu ödemeler, Bakanlık bütçesine, geçici maddi yardımlar için konulan ödenekten karşılanır. Yapılan ödemeler, şiddet uygulayandan tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde tahsil edilir. Bu şekilde tahsil edilemeyenler 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Dolayısıyla, kanun koyucu korunan kişilerin geçimine verdiği önem sebebiyle, bireylerinin geçimi için maddi yardımın öncelikle Bakanlık bütçesi tarafından yapılması ve sonrasında yapılan bu maddi yardımın şiddet uygulayan kişiden tahsil edilmesi yoluna gimiştir. Ancak korunan kişinin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun tespiti halinde bu kişiden yapılan ödemelerin 6284 Sayılı Kanun m. 17/3 uyarınca geri alınacağı da unutulmamalıdır.
1 Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Genel Gerekçe, T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü, Tarih: 24/2/2012 Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-428/872
Hukuk Desteği
3 çocuğum var 1 ,9,11 yaşında ben 34 yaşında bir bayanım ev kira ama eşim olucak sahis psikolojik ve fiziksel şiddete maruz bırakıldığımiz için 30 gün uzaklaştırma aldı . Maddi imkanım yok çocuklarım 2 büyük okuyor .tedbir nafakası alabilirmiyim ve nereye müracaat etmeliyim? teşekkürler