UZLAŞTIRMA NEDİR VE NASIL YAPILIR ?

Uzlaştırma ceza yargılamasında suçtan zarar gören kişinin suçun şüphelisi ile anlaşması sonucunda ceza yargılamasının sona ermesidir. Şikayetten vazgeçmek de ceza yargılamasını sona erdiren sebeplerden birisidir ancak uzlaştırma ile şikayetten vazgeçmek farklıdır. Zira uzlaştırmadan önce şikeyetten vazgeçilirse, uzlaştırmadan yararlanılamaz.

Her suçta uzlaştırmadan yararlanmak mümkün değildir. Kanunda belirtilen ve soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan aşağıdaki suçlarda (cinsel saldırı suçları ve etkin pişmanlık hükümleri olan suçlar hariç) uzlaştırma mümkündür:

Uzlaştırmaya tabi suçların güncel listesi için tıklayınız…

• Kasten yaralama suçu (üçüncü fıkrası hariç, TCK madde 86; madde 88),
• Taksirle yaralama (TCK madde 89),
• Konut dokunulmazlığının ihlali (TCK madde 116),
• Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (TCK madde 234),
• Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (dördüncü fıkrası hariç, TCK madde 239),

Şikayetten vazgeçmek doğrudan ceza yargılamasını sona erdirirken, uzlaştırmada tarafların anlaşmasıyla suç şüphelisinin ortaklaşa kararlaştırılan şeyi yapmasıyla uzlaştırma süreci tamamlanır ve ceza yargılaması biter. Kolluk görevlileri, Cumhuriyet Savcısı veya Hakim taraflara uzlaştırmanın ne demek olduğunu ve sonuçlarını anlatmakla yükümlüdür. Taraflara uzlaşmak isteyip istemedikleri sorulur ve taraflar 3 gün içerisinde uzlaşmak isteyip istemediklerini bildirirler. Her iki tarafın da uzlaşmak istediğini bildirmeleri üzerine bir uzlaştırmacı görevlendilir ve taraflar uzlaştırmacı önünde anlaşarak kendileri hakkındaki kararı yine kendileri verirler. Uzlaştırmacı 30 gün içinde süreci tamamlamakla yükümlüdür ancak Cumhuriyet Savcısı gerek görürse bu süreyi 20 gün uzatabilir. Bu bakımdan uzlaştırma hızlı bir süreçtir ve bu süreçte zamanaşımı da işlemez.

Uzlaştırma sürecini uzlaştırmacı yürütür. Cumhuriyet Savcısı bu işi bizzat yapabileceği gibi hukuk eğitimi almış bir kişiyi de görevlendirebilir. Ayrıca taraflar anlaşarak kendilerinin seçtiği bir avukatın veya hukuk eğitimi almış bir diğer kişinin uzlaştırmacı olarak görevlendirilmesini isteyebilirler.

Uzlaştırma teklifini kabul etmek suçu kabul etmek anlamına gelmemektedir. Uzlaştırmacı aracılığıyla devam eden bu süreçte taraflar ile görüşülür ve suçtan zarar gören kişinin maddi veya manevi zarar(lar)ının nasıl giderileceği konusunda taraflar müzakere ederler. Bu müzakereler gizli yapılır ve şüpheli hakkında delil olarak da kullanılamaz.

Şüpheli, mağdur ya da katılan uzlaştırma teklifini takiben 3 gün içerisinde herhangi bir cevap vermemesi veya kabulüne rağmen uzlaştırma görüşmelerine katılmaması durumunda, uzlaştırma teklifi reddedilmiş sayılır. Uzlaştırma teklifinin reddedilmesi veya uzlaştırmanın sağlanamaması durumunda soruşturma veya kovuşturma süreci kaldığı yerden devam edecektir.

Uzlaştırma sürecinin oldukça hızlı yürümesi, şikayetçinin mağduriyetinin daha hızlı bir şekilde giderilmesi, şüpheli hakkında herhangi bir dava açılmaması ve açılmışsa da düşmesi gibi sebeplerle, uzlaştırma yolunun tercih edilmesi her iki taraf için de faydalı olacaktır.

                          Hukuk Desteği