Ayıplı mal; tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır. Seçimlik haklar ise; bu ayıplı mal veya hizmet karşısında tüketicinin mağduriyetinin önüne geçmek adına sahip olduğu, yenilik doğurucu niteliği haiz haklardır.
Tüketici malı teslim aldığı tarihten itibaren iki yıllık süre içerisinde satıcıya başvurmalı ve seçimlik haklarını kullanmalıdır. Bu süre konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda taşınmazın teslim tarihinden itibaren beş yıldır. Ayıp satıcının ağır kusuru ya da hilesi ile gizlenmişse iki yıllık zamanaşımı süresi işlemeyecektir.
Bir malın garanti belgesi ile satılmasının zorunlu olması ya da zorunlu olmasa bile bir mal için garanti belgesi düzenlenmiş olması durumunda; tüketici, onarım hakkını kullanmış ise malın sık sık arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz etmesi, tamir için gereken azami sürenin aşılması veya arıza tamirinin mümkün olmaması hallerinde onarım hakkından vazgeçip diğer seçimlik haklarını kullanabilecektir. Bu gibi durumlarda satıcı tüketicinin talebini reddedemeyecek olup; bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı birlikte sorumlu olacaktır.
Ayıplı malı satın alan tüketici, öncelikle satıcıya bildirimde bulunarak iade, değişim, onarım ya da indirim taleplerinden hangisini kullanmak istediğini belirtmelidir. Tüketicinin bu taleplerinin satıcı tarafından reddi durumunda ise tüketici hakem heyetine ya da mahkemeye başvurmalıdır. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın yayınladığı 3 Aralık 2016 tarihli tebliğle birlikte tüketici hakem heyetlerine başvuru parasal alt sınırı değiştirilmiş ve 1.1.2017 tarihinden itibaren ürünün bedeli 2 bin 400 liranın altındaysa ilçelerdeki kaymakamlıklar bünyesinde bulunan tüketici hakem heyetlerine, 2 bin 400-3 bin 610 lira arasındaysa bu durumda da illerdeki Ticaret İl Müdürlükleri bünyesinde bulunan hakem heyetlerine başvurmak gerekmektedir. Ürün, 3 bin 600 liranın da üzerinde bir değere sahipse bu durumda doğrudan tüketici mahkemesine başvurmak gerekmektedir.
Hukuk Desteği