Türk Borçlar Kanunu (“TBK”) madde 229’a göre kiraya verenin, bir şeyi kullanmayı ve yararlanmayı kiraya verdiği kimseye (kiracıya) bırakması gerekmektedir. Yazımızın devamında bahsedeceğimiz hususlar özel olarak belirli süreli, belirsiz süreli, konut, işyeri kira sözleşmesi ayırımı yapılmadan genel hükümler üzerinden kaleme alınmıştır. Kiraya veren kimsenin sorumluluğu farklı maddelerde tek tek düzenlenmiştir.
Teslim Borcu (TBK madde 301): Maddede; kiraya verenin kiralananı teslim borcunu, sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda olmak üzere, kararlaştırılan tarihte ifa etmekle ve kiralananı sözleşme süresince de bu şekilde bulundurmakla yükümlü olduğu belirtilmektedir. Ayrıca kiraya veren, gayrimenkulün kira sözleşmesi boyunca kiraya verildiği gibi (kullanım yıpranmaları hariç olmak üzere) kalmasını sağlamakla da yükümlüdür.
Vergi ve Benzeri Yükümlülüklere Katlanma Borcu (TBK madde 302): Sigorta, vergi, vs gibi kiralanan şey ile alakalı ödemeler kira sözleşmesinde aksi kararlaştırılmadıkça kiraya veren tarafından karşılanmak zorundadır. Maddede ‘‘aksi kararlaştırılmamış ve kanunda öngörülmemiş ise’’ ibaresine yer verilmiş olduğundan hüküm emredici nitelikte değildir, bu sorumluluk tarafların iradesine bırakılmıştır.
Yan Giderlere Katlanma Borcu (TBK madde 303): Kullanımla alakalı olmak şartı ile öngörülen yahut öngörülemeyen tüm yan giderleri kiraya veren karşılamak ile yükümlüdür. Bu hususun düzenlendiği hükme göre; sözleşmede aksi öngörülmemişse, kiraya veren kiralananın kullanımıyla ilgili olmak üzere kendisi yahut üçüncü kişi tarafından yapılan yan giderlere katlanmalıdır.
Kiracının Zararını Karşılama Yükümlülüğü (TBK madde 308): Kiralanan şeyin herhangi bir kusurunun ortaya çıkması ve bu kusurdan ötürü kiracının zarar görmesi halinde kiraya veren bu zararı karşılamakla yükümlüdür.
Cezai Şart Kararlaştırılamaması (TBK madde 346): Kiracı tarafından kira bedelinin geç ödenmesi ihtimalinde kiracı ve kiraya veren arasında bu husustan dolayı cezai şart içeren herhangi bir sözleşme yapılamamaktadır.
Hukuk Desteği