4271 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda (“TMK”) boşanma sebepleri; zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk, akıl hastalığı ve evlilik birliğinin sarsılması şeklinde sayılmış olup, evlilik birliği içerisinde eşlerden birinin yasada yazılı sebeplere dayanarak boşanma davası açması mümkündür. Boşanma davası anlaşmalı yahut çekişmeli olarak açılabilecektir.
Anlaşmalı boşanma davasının açılabilmesi için öncelikle evlilik birliğinin en az 1 yıldır sürüyor olması aranmaktadır. Bu halde boşanmak isteyen eşlerin boşanmak için bizzat mahkemeye başvurmaları yahut eşlerden birinin karşı tarafın boşanmaya ilişkin iradesini kabul etmesi halinde, eşlerin evlilik birliğinin bitmesi itibariyle gündeme gelecek nafaka, çocuğun velayeti, tazminat, mal paylaşımı gibi hususlara ilişkin anlaşmaları, dilerlerse kendi aralarında yahut avukattan yardım alarak bir boşanma protokolü hazırlamaları ve mahkeme huzurunda da bu istek ve beyanlarını dile getirmeleri gerekmektedir. Çekişmeli boşanma davası ise eşlerden birinin boşanma konusuna ya da boşanmanın sonuçları anlamında üzerinde anlaşma sağlanması gereken velayet, mal paylaşımı, nafaka, tazminatlar gibi diğer konularda mutabakat sağlayamadığı hallerde görülen boşanma davalarına verilen isimdir. Tarafların çekişmeli olarak açtıkları boşanma davası sürerken kendi aralarında anlaşmazlık yaşadıkları durumlara ilişkin anlaşma sağlamaları halinde ise çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı boşanma davasına dönüştürülmesi mümkündür.
Anlaşmalı boşanma davasının görülebilmesi için temelden sarsılan evlilik birliğinin sona ermesi hakkında eşlerin boşanma ile ilgili her konuda anlaşmış olmaları gerekmektedir. Anlaşıldığı üzere çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı boşanma davası şeklinde görülebilmesi için tarafların çekişmeli boşanma davası süresince konuşup tartıştıkları ve anlaşmaya varamadıkları her hususta tam bir mutabakata varmış olmaları lazım gelmektedir. Sonrasında ise tarafların mahkeme huzurunda boşanmaya ilişkin ortak iradelerini ve bu hususta her konuda anlaşmaya vardıklarını beyan etmeleri gerekecektir. Bu durumda hakim tarafları dinleyecek ve hiçbir etki altında kalmadıklarına kanaat getirdiği ve tarafların aralarında anlaştıkları hususları uygun bulduğu takdirde, çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı olarak görülmesine hükmedecektir. Çekişmeli boşanma davalarının uzun süreler boyunca ve oldukça yıpratıcı şekilde devam ettiği göz önüne alınırsa, davanın anlaşmalı olarak sürdürülmesi hem zamansal, hem psikolojik, hem de ekonomik açıdan tarafların yararına olacaktır.
Uygulamada çekişmeli boşanma davasının anlaşmalı boşanma davası olarak görülebilmesi için, tarafların mahkeme huzurunda bizzat bulunup beyan vermelerinin gerekliliği tartışmalıdır. Kanaatimizce eşler aralarında boşanmaya ilişkin her hususta anlaştıkları, buna dair bir protokol kaleme alarak anlaştıkları konuları net ve açık şekilde sıradıkları ve protokolü bu haliyle karşılıklı mutabık kalarak imzaladıkları, mahkeme huzurunda da vekilleri aracılığıyla boşanmaya dair beyanlarını hakime ilettikleri hallerde hakimin de takdiriyle anlaşmalı şekilde boşanmalarında hukuken bir sakınca yoktur. Her ne kadar yasa tarafından korunmak istenenin tarafların özgür iradesi olduğu ve bu nedenle mahkeme huzurunda davacı ve davalı asilin bulunarak özgür iradeyle anlaştıklarını söylemelerinin gerekli olduğu düşünülse de, özellikle eşlerden birinin yurtdışında olduğu ve davaya bizzat katılmasının mümkün olmadığı durumlarda ya da anlaşmaya yanaşmakla beraber yüzyüze gelmekten özellikle kaçındıkları hallerde tarafların bir protokol akdetmeleri, vekillerinin de eşlerin iradelerini açıkça beyan etmeleri halinde taraflardan birinin asil olarak huzurda hazır bulunması yeterli kabul edilerek çekişmeli boşanmanın anlaşmalı olarak görülmesi tarafların özgür iradelerini tehlikeye düşürmeyecek hukuki bir çözüm olacaktır.
Hukuk Desteği
İyi günler. Gorumcemin eşi gorumcemin dostunu öldürmekten içeriye girdi bu evlilikten 2 tane kız çocukları var. Görümcem eşinden boşanmadan başa kisiden bir kız çocuğu daha oldu o kızında evli olduğu eşinin üzerine yazdırdı. Eski eşi boşanma davası bittikten hemen sonra soydan düşürmek için mahkemeye gitmiş ve mahkeme açmış. Dün polisler geldi. Hakim çocuğun annesi olan gorumcemin velayetini alması için uygun bulmamış ya çocuğun babası, eşimin yada kayinvalidemin üzerine alması gerektiğini söyledi.gorumcem cocugun babasinin kim olduğu katiyen söylemiyor ve Görümcem başka birisiyle evlenecek Haziran’da evlilik sonrasında çocuğu üzerine alabilirmi? Yada evlenmeyi öne sürüp velayeti alabilirmi? Ve kayınvalidem ve eşim üzerine almak istemiyor çocuğa ne olur? Şimdiden teşekkür ederim.
Anlaşmalı protokolune uymadigi takdirde ne yapılmalıdır
Merhabalar, dava süreci devam ederken taraflardan birinin protokole aykırılığı söz konusu olursa; anlaşmalı boşanma geçersiz hale gelecek ve anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli boşanma davası olarak görülmesi gerekecektir.
Öncelikle merhaba ismim murat..eşimle anlaşmalı olarak boşanma davası açtık..sonra kaybetme acısı çok fazla baskı altına aldı beni..mahkemeye çıktığımda ne demeliyim..çekişmeliye döndüğünde ne olucak..ıspat gerektiricekmi sadece anlaşamıyoruz aldatma vs vs yoktur..birde çocuğumuz bulunmakda
Mrb bu yılın 6.ayında avukatım çekişmeli boşanma davası açtı ayrılamak istediğim kişi cezaevinden firar 19 darp raporu sundum 1 çocuğum var babaannesinde gelmek istemiyor yanıma bende psikolojik açısından orda kalmasını istiyorum 3 ayrı dosyadan aranıyor karşı taraf bu şekilde mahkemeye de gelememez davam nasıl sonuçlanır bu ayın 18inde ilk duruşma