Kabahatler Kanunu ve çeşitli kabahatlere ilişkin olarak genel bilgiler paylaştığımız yazımızı incelemek için (Bkz…). Bu yazımızda, kabahat işlenmesi durumunda sorumluluğun nasıl belirleneceği ve ne kapsamda olacağından bahsedeceğiz.
Kabahatler icrai veya ihmali bir davranışla, kasten veya taksirle, gerçek kişiler tarafından işlenebilir. Bir tüzel kişinin organı veya temsilcisi durumunda olan ya da tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde görev üstlenen kişinin bu görevi kapsamında işlemiş bulunduğu kabahatten dolayı tüzel kişi hakkında da idari yaptırım uygulanabilir.
Kanunun iştirak ve içtimaya ilişkin yaptığı düzenlemeye göre, kabahatin işlenişine birden fazla kişinin iştirak etmesi durumunda, bu kişilerin her biri fail olarak kabul edilir ve ilgili yaptırım her bir fail için ayrı ayrı uygulanır. Bir fiil ile birden fazla kabahatin işlenmesi halinde, bu kabahatlere ilişkin tanımlarda sadece idari para cezası öngörülmüşse, içlerinden en ağır olan idari para cezası uygulanır. Ancak kanunda idari para cezasından farklı idari yaptırımlar da öngörülmüşse, bu durumda hem bu yaptırımlar hem de idari para cezası birlikte uygulanır. Bir fiil hem kabahat hem suç olarak düzenlenmişse, sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanabilir. Ancak suçtan dolayı yaptırım uygulanamayan bir durum mevcutsa, bu fiile kabahat için öngörülen yaptırım uygulanır.
Kabahatlere uygulanan yaptırımların en başında idari para cezaları gelir. İdari para cezalarına ilişkin önceki yazılarımız için; (Bkz…), (Bkz…). Bunun dışında mülkiyetin kamuya geçirilmesi, bir meslek veya sanatın yerine getirilmesinden men, işyerinin kapatılması, ruhsat veya ehliyetin geri alınması, trafikten alıkonma vb. yaptırımlarla da sık sık karşılaşılmaktadır. Bu gibi idari yaptırımlar, kanunun hükmünü ve yetkili merciin emrini, görevi gereği yerine getiren veya kabahati meşru savunma ve zorunluluk hali sınırları içinde veya cebir, şiddet, korkutma ve tehdit altında işleyen kimselere, fiili işlediği sırada on beş yaşını doldurmamış çocuklara ve akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilin hukukî anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişilere uygulanmaz.
Hukuk Desteği