Türk Hukuku’nda vasiyetnamenin, resmî şekilde veya miras bırakanın el yazısı ile ya da sözlü olarak yapılabileceği öngörülmüştür.
Noter, sulh hakimi ya da yetkili resmi memur önünde; iki tanığın katılmasıyla yapılan vasiyetnamelere, resmi vasiyetname denir.
Türk Medeni Kanunu (“TMK”) madde 532 “Resmî vasiyetname, iki tanığın katılmasıyla resmî memur tarafından düzenlenir.” hükmüyle resmi vasiyetnamenin düzenlenme şeklini açıklamıştır. Ancak burada onama şeklinde değil, düzenleme şeklinde vasiyetname yapılması, aranan bir geçerlilik koşuludur. Buna göre resmi vasiyetname, resmi memur tarafından başından sonuna kadar re’sen düzenlenmesi gereken vasiyetnamedir.
Resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılacak olan yetkili memur ve tanıklar kanun koyucu tarafından sınırlandırılmıştır. Kanun koyucu; fiil ehliyeti bulunmayanların, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklıların, okuryazar olmayanların, mirasbırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımlarının, kardeşlerin ve bu kişilerin eşlerinin, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamayacağını düzenlemiştir. Ayrıca resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memur ve tanıklara, bunların üst soy ve alt soy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine o vasiyetname ile kazandırmada bulunulamayacağını düzenlemiş ve bu düzenlemeyle vasiyetnameyle kazandırmada bulunulan kişilerin Kanun’da sayılan yakınlarının da resmi vasiyetname düzenlenmesine resmi memur veya tanık olarak katılamayacağı belirtilmiştir.
Resmi vasiyetname; kanun koyucu tarafından resmi vasiyetname düzenlenmesinde yasaklı sayılmış kişilerin katılımıyla düzenlenmişse, şekil sakatlığı sebebiyle iptal edilebilecektir.
Resmi vasiyetname; vasiyetçi tarafından okunarak ve imzalanarak düzenlenebileceği gibi vasiyetçi tarafından okunmadan ve imzalanmadan da düzenlenebilecektir.
Vasiyetçi tarafından okunarak ve imzalanarak düzenlenmesi halinde; vasiyetçi son arzularını resmi memura bildirmelidir. Bu bildirim yazılı olabileceği gibi sözlü de olabilecektir. Resmi memur vasiyetçinin son arzularını yazılı metin haline getirmeli ve daha sonra bu metni vasiyetçiye okumalıdır. Vasiyetçi ise son aşamada okunan metni imzalamalıdır. Vasiyetçinin öngörülen eylemlerinden sonra resmi memur vasiyetnameyi imzalayacak ve daha sonra vasiyetname düzenlenme tarihini yazacaktır. Bu aşamadan sonra miras bırakan, vasiyetnameyi okuduğunu, bunun son arzularını içerdiğini iki tanığa beyan etmeli ve tanıklar bu beyanın huzurlarında yapıldığını ve miras bırakanı tasarrufa ehil gördüklerini vasiyetnameye yazarak/yazdırarak imzalamalıdırlar. Tanıklara vasiyetname içeriğinin bildirilmesi zorunlu olmayıp miras bırakanın rızası ile vasiyetname içeriği tanıklara bildirilebilir.
Vasiyetçi tarafından okunmadan ve imzalanmadan düzenlenmesi halinde; resmi memur vasiyetnameyi iki tanık önünde miras bırakana okumalı ve miras bırakan vasiyetnamenin son arzularını içerdiğini beyan etmelidir. Tanıklar, miras bırakanın beyanının kendi huzurlarında yapıldığını ve miras bırakanı tasarrufa ehil gördüklerini; ayrıca vasiyetnamenin kendi önlerinde memur tarafından mirasbırakana okunduğunu ve onun vasiyetnamenin son arzularını içerdiğini beyan ettiğini vasiyetnameye yazarak/yazdırarak altını imzalamalıdırlar.
Hukuk Desteği