Meslek Hastalığı kavramı; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 14. maddesinde, “sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleri” olarak tanımlanmıştır.
Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nin 18. Maddesi 1. Fıkra ç) bendi altında “Meslek Hastalıkları Listesi” başlığı yer almakta olup; söz konusu maddenin D grubunda ise “mesleki bulaşıcı hastalıklar” bulunmaktadır.
İlgili mevzuatın 19. maddesi, “(1) Meslekî bulaşıcı hastalıklar Listesinin “D Grubu”nda yer alan bulaşıcı hastalıkların, görülen işin gereği olarak veya işyerinin özel koşullarının etkisiyle oluşması ve enfeksiyonun laboratuar bulguları ile de kanıtlanması gereklidir. (2) Bu listede yer almayan fakat görülen iş ve görev gereği olarak bulaştığı kesin olarak saptanan diğer bulaşıcı hastalıklar da meslek hastalığı sayılır. Bu husustaki teşhisin laboratuar deneyleriyle kanıtlanması gereklidir. Hastalığın en uzun kuluçka süresi yükümlülük süresi olarak alınır.” hükmünü amirdir.
Şimdiye kadar evrensel olarak yapılan araştırmalar ve tıbben alınan sonuçlar göz önünde bulundurulacak olunursa, ilgili maddeler ışığında Covid-19 şüphesiz solunum yolu ile bulaşan bir hastalıktır ve bu nedenle bu hastalığın da D grubunda yer alan meslek hastalıkları grubunda yer alması gerekmektedir.
Covid-19’un nerede, ne zaman ve nasıl bulaştığı hususu iş kazası sayılmasında ve değerlendirilmesinde büyük önem taşır. Eğer hastalık, işyerinden ve işten bağımsız bir şekilde işçiye bulaşmışsa ve iş bu durum objektif olarak da ispatlanabiliyorsa; hastalık iş kazası olarak değerlendirilemeyecektir. Ancak hastalık işçiye işyerinde ya da işin yürütülmesi sırasında bulaşmışsa, hastalığın iş kazası olarak nitelendirilmesi hukuka ve hakkaniyete uygun olacaktır. İşverenin gerekli sağlık ve güvenlik önlemlerini almamış olması sonucunda işçinin Covid-19’a yakalanması ihtimali için de, Covid-19’un iş kazası olarak nitelendirilmesi hukuka uygun olacaktır. Tüm bu yukarıdaki emsal içtihatlara dayalı açıklamalara rağmen, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 7.5.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 2020/12 sayılı Genelgesi’ne göre Covid-19 virüsü, iş kazası veya meslek hastalığı olarak kabul edilmemiştir.
Tüm dünyada ocak 2020’den itibaren yayılmasını hızla sürdüren koronavirüsün tanım olarak meslek hastalığı kapsamına alınıp alınmaması elbette hastalığa yakalananların işçilik özlük haklarını da doğrudan etkileyecek bir husus olması sebebiyle aylarca ilgili çevrelerce tartışılmıştır. Bu süreçte Türk Tabipler Birliği birçok meslektaşının risk altında olmasından dolayı Covid-19’un meslek hastalığı olarak sayılması için zorlu ve uzun bir süre mücadele vermiş, taleplerini yineleyerek gündeme getirmiştir. Nihayetinde bu konuda 22.11.2020 tarihinde TBMM Sağlık Komisyonu tarafından, Covid-19’un sağlık emekçileri için meslek hastalığı sayılması önerisi kabul edilmiş olup, tasarının kabulü ile sağlıkçılar için hukuki açıdan önemli bir kazanım elde edilmiş olacaktır.
Sosyal Sigortalar Yüksek Sağlık Kurulu’nun, Covid-19’un sağlık çalışanları açısından meslek hastalığı sayılması gerektiğine ilişkin emsal nitelikte kararı için; (Lütfen bkz…)
Hukuk Desteği