2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (“KTK”) gereğince uyuşturucu veya uyarıcı madde almış olan sürücüler ile alkollü sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır (Alkollü araç sürme yasağı ve cezası hakkında daha fazla bilgi edinmek için Bkz …) Kişilerin alkollü olup olmadıkları, trafik ekipleri tarafından yapılan kontrollerde, teknik cihaz ile yapılan ölçüm neticesinde belirlenmektedir. Konuya ilişkin KTK 48/3. maddesinde “Teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen bu sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır. Bu işlem bakımından 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 75 inci maddesi hükümleri, beşinci fıkrası hariç olmak üzere uygulanır.” denmiştir.
Buna göre, yapılan denetim sırasında teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz edilmesi ile teknik cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade edilmemesi hallerinde, en yakın adli tıp kurumuna ya da adli tabipliğe yahut Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kuruluşlarına gidilerek, uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere, itiraz eden sürücünün vücudundan kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınacaktır. Burada adli tıp kurumuna ya da sağlık kuruluşuna gidilene kadar geçirilen süre ile trafik ekiplerinin yaptığı ölçüm ve sağlık kuruluşu/adli tıp kurumunda yapılacak ölçüm arasındaki zaman farkı büyük önem taşımaktadır. Şöyle ki;
Danıştay 15. İdare Mahkemesi’nin 2015/4603 E. 2015/6018 K. 14.10.2015 tarihli kararında ve Adli Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı’nın 25.11.2008 tarih ve 342 sayılı yazısında; kan alkol düzeyinin bir saatte 12-20 mg/dl, adli vakalarda ise Adli Tıp Kurumu 5. İhtisas Kurulu’nca ortalama olarak kan alkol düzeyinin bir saatte 15 mg/dl (0,15 promil) azaldığının kabul edildiği belirtilmiştir. Kan alkol düzeyinin bir saatte 0,15 promil azaldığı bilgisi doğrultusunda, ilk yapılan ölçümde alkol oranı yüksek çıkan kişilerin, sağlık kuruluşu/adli tıp nezdinde yapılan ikinci ölçümlerinde, alkol oranlarının düşmesi için gereken zaman geçmediği halde, alkol oranlarının yasal sınır olan 0.50 promilin altında kaldığının tespit edilmesi durumunda, yapılan ilk ölçümün hatalı olduğu açıkça ortaya çıkacak ve kesilen para cezası ve idari yaptırımlara (sürücü belgesinin geri alınması gibi) bu doğrultuda itiraz edilebilecektir (Trafik para cezaları ve idari yaptırımlar hakkında daha fazla bilgi edinmek için Bkz….) Aşağıda konuya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesi’nin 2020/895 E. ve 2020/2079 K. sayılı 26.2.2020 tarihli kararını alıntılamak isteriz. Şöyle ki;
“… Dosya kapsamına göre, yapılan alkol ölçümü sonucunda muterizin 09/03/2019 tarihinde saat 20:08 itibari ile 0.62 promil alkollü olduğunun tespit edildiği, ancak muterizin itirazına dayanak olarak ibraz edilen Dr. E. A. Eğitim ve Araştırma Hastanesince düzenlenen aynı tarihli ve saat 21:59’da tanzim edilen raporda ise kanda alkol oranının 0 olarak tespit edildiğinin bildirildiği, her iki ölçüm arasında 1 saat 51 dakika kadar fark bulunduğu ve tıbben her bir saatte kişinin kanındaki alkol oranının 0.15 promil düzeyinde azalma göstereceği nazara alındığında, kabahatlinin trafik çevirmesi yapıldığı an itibari ile kabahati oluşturacak düzeyde alkollü olmadığı açıkça anlaşıldığıgözetilmeden itirazın kabulü yerine yazılı şekilde karar verilmesinde,… II-Kanun yararına bozmaya konu ihbarnamenin ”Dosya kapsamına göre, yapılan alkol ölçümü sonucunda muterizin 09/03/2019 tarihinde saat 20:08 itibari ile 0.62 promil alkollü olduğunun tespit edildiği, ancak muterizin itirazına dayanak olarak ibraz edilen Dr. E. A. Eğitim ve Araştırma Hastanesince düzenlenen aynı tarihli ve saat 21:59’da tanzim edilen raporda ise kanda alkol oranının 0 olarak tespit edildiğinin bildirildiği, her iki ölçüm arasında 1 saat 51 dakika kadar fark bulunduğu ve tıbben her bir saatte kişinin kanındaki alkol oranının 0.15 promil düzeyinde azalma göstereceği nazara alındığında, kabahatlinin trafik çevirmesi yapıldığı an itibari ile kabahati oluşturacak düzeyde alkollü olmadığı açıkça anlaşıldığı gözetilmeden itirazın kabulü yerine yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediği…”
Hukuk Desteği