Evliliğin kurulması sonucunda çiftler, Türk Medeni Kanunu (“TMK”) uyarınca bazı kişisel durum değişikliklerine uğrarlar. Erginliğin kazanılması, vatandaşlık, kayın hısımlığı gibi kişisel durumlar; boşanmanın ardından kaybedilmese de kadın, boşanma sonucu TMK 173/1 c.1’de belirtildiği üzere evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Madde metnine göre “Boşanma hâlinde kadın, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu korur; ancak, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır…Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir. Koca, koşulların değişmesi hâlinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir. ”Esas kuralın böyle olmasıyla beraber bu değişimin, birtakım istisnaları vardır. (Daha önceki yazımızda boşanma sonrasında kadının soyadının değişmesinin esas kuralından bahsetmiştik. Lütfen Bkz.)
Boşanan kadın; evlilik süreci içerisinde eğer eski eşinin soyadıyla birlikte herhangi bir ün kazanmış, iş kurmuş veya bir statü elde etmişse, birazdan değineceğimiz koşullar sağlandığı takdirde, soyadını değiştirmeyip eski eşinin soyadını kullanmaya devam edebilir. Başka bir deyişle, kadının eski eşinin soyadını kullanması için, bu durumun kendisine mutlak bir menfaat sağlıyor olması gerekmektedir. Fakat kadının menfaati tek başına ele alınmamakta, aynı zamanda erkek eşin menfaatlerinin de göz önünde bulundurulması aranmaktadır. Diğer bir deyişle, soyadının eski eşi tarafından kullanılmaya devam edilecek olması erkek eşin menfaatlerine de bir zarar vermemelidir.
Menfaat değerlendirmesine yönelik olarak, Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin bir kararını alıntılamaktayız;Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 19.03.2009 T., 2007/19005 E., 2009/5094 K.; “…Toplanan delillerden, tarafların 26 yıl evli kaldıkları, davacı kadının bu süre içerisinde çeşitli üniversitelerden mezun olduğu ve diplomalarında, yüksek lisans tezlerinde, katılım belgelerinde, sertifikalarında, bankacılık işlemleri ile emeklilik işlemlerinde evlilik soyadı kullanıldığı anlaşılmaktadır. Toplanan delillerle davacının davalının soyadını kullanmasının davalıya bir zarar vermeyeceği, davalının soyadını kullanmasında davacının menfaatinin bulunduğu kanıtlanmıştır…”
Kadının boşandığı eşinin soyadını kullanmaya devam edebilmesi için usulüne uygun bir dava açması, yöneltilen davada, erkek eşin de soyadının boşandığı eşi tarafından kullanılmasını kabul etmesi gerekmektedir.
Hukuk Desteği