Av. Sevcen CAN & Av. Yasemin ÇORAK

Bir önceki yazımızda ticaret şirketlerinin bölünmesi halinde iş sözleşmeleri ve işçilik hak, tazminat ve alacaklarının akıbetinin ne olacağı konusunda detaylı bilgiler vermiştik. Bu yazımızda ise konuyu birleşme ve tür değiştirme açısından ele alacağız.

BİRLEŞMENİN İŞ SÖZLEŞMELERİNE ETKİSİ

Gerek devralma şeklinde birleşmede gerekse yeni kuruluş şeklinde birleşmede işveren değişikliği söz konusu olduğu için İş Kanunu anlamında bir işyeri devrinden bahsedilebilmesi mümkündür. Ancak devralma şeklinde birleşmede, devralan ortaklığa ait işyerinde çalışan işçiler açısından işveren değişikliği söz konusu değildir. Yeni kuruluş şeklinde birleşmede ise, birleşen tüm şirketler tüzel kişiliklerini kaybederek yeni bir tüzel kişilik ortaya çıktığı için, birleşen tüm şirketlerin çalışanları açısından işveren değişikliği söz konusudur.

Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) “Ortakların kişisel sorumlulukları ve iş ilişkilerinin geçmesi” kenar başlıklı 158. maddesinin 4. fıkrası “iş ilişkileri hakkında 178 inci madde hükmü uygulanır.” demek suretiyle TTK’nın bir üst başlıkta açıklanan 178. maddesine atıf yapmaktadır. Dolayısıyla ticaret şirketlerinin birleşmesi halinde de TTK madde 178 hükmü uygulama alanı bulacaktır.

Birleşmeyle devrolunan şirket veya şirketler tüzel kişiliklerini kaybedeceklerinden, TTK madde 178/3’te düzenlenen müteselsil sorumluluk hükümleri birleşmede uygulama alanı bulamayacaktır. Madde 178/6’da yer alan düzenleme ise, sermaye şirketlerinin kooperatiflerle ve devralan şirket olmaları şartıyla kollektif ve komandit şirketlerle; şahıs şirketlerinin devrolunan şirket olmaları şartıyla sermaye şirketleri ve kooperatiflerle; kooperatiflerin sermaye şirketleriyle ve devralan şirket olmaları şartıyla şahıs şirketleriyle birleşmesi durumunda uygulama alanı bulabilecektir.

TÜR DEĞİŞTİRMENİN İŞ SÖZLEŞMELERİNE ETKİSİ

TTK’nın “Alacaklıların ve çalışanların korunması” kenar başlıklı 190. madde hükmü “iş sözleşmelerinden doğan borçlar hakkında 178 inci madde uygulanır.” demek suretiyle TTK’nın 178. maddesine atıf yapmaktadır. Dolayısıyla ticaret şirketlerinin tür değiştirmesi halinde de TTK madde 178 hükmü uygulama alanı bulacaktır.

Tür değiştirmede, yeni türe dönüştürülen şirketin eskisinin devamı olması söz konusu olduğundan, TTK madde 178/3’te düzenlenen müteselsil sorumluluk hükümleri tür değiştirmede uygulama alanı bulamayacaktır. Madde 178/6’da yer alan düzenleme ise bir kollektif şirketin bir sermaye şirketine, kooperatife veya komandit şirkete; bir komandit şirketin bir sermaye şirketine, kooperatife veya kollektif şirkete; bir kooperatifin bir sermaye şirketine dönüşmesi halinde uygulama alanı bulabilecektir.

Hukuk Desteği