Bir önceki yazımızda Türk Ticaret Kanunu’nda (“TTK”) düzenlenen bir kısım haksız rekabet eylemlerine uygulanacak hukukun tespitinden örnekler vererek bahsetmiştik (Lütfen bkz…) Bu yazımızda ise TTK’da düzenlenen diğer haksız rekabet eylemlerine uygulanacak hukukun tespitine ilişkin örnekler üzerinde duracağız.
ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İŞÇİLERİNİ, VEKİLLERİNİ VE DİĞER YARDIMCI KİŞİLERİNİ GÖREVLERİNİ İHMAL ETMEYE SEVK ETMEK (TTK 55/1-b-2)
Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer yardımcı kişilerine, hak etmedikleri ve onları işlerinin ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek, kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak TTK madde 55/1-b-2 hükmünde haksız rekabet eylemi olarak düzenlenmiştir. Bu tür eylemlerle ortaya çıkan haksız rekabet hallerinde, genellikle belirli bir işletmenin personelinin yükümlülüklerine aykırı davranmaya sevk edilmesi söz konusu olmakta, dolayısıyla uygulanacak hukuk MÖHUK madde 37/2 uyarınca, menfaatleri ihlal edilen işletmenin işyerinin bulunduğu ülke hukuku olmaktadır[1].
İŞÇİLERİ, VEKİLLERİ VEYA DİĞER YARDIMCI KİŞİLERİ, İŞVERENLERİNİN VEYA MÜVEKKİLLERİNİN ÜRETİM VE İŞ SIRLARINI İFŞA ETMEYE VEYA ELE GEÇİRMEYE YÖNELTMEK (TTK 55/1-b-3)
İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri, işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek şeklindeki eylemleri somut olayın özelliğine göre değerlendirmek kaydıyla, bu tür haksız rekabet eylemlerinin çoğunlukla piyasayı değil ancak münhasıran bu eyleme muhatap olan işletmeyi etkilediği kabul edilmeli, bu gibi durumlarda MÖHUK m. 37/2 hükmünün uygulanması yoluna gidilmeli, ancak diğer yönden, hukuka aykırı surette ele geçirilen bir ticari sırrın kullanılması neticesinde yalnız eyleme muhatap olan rakibin değil piyasadaki tüm rakiplerin bu eylemden olumsuz olarak etkileneceği ve haksız eylem neticesinde zarar uğrayacağı da göz önünde tutulmalı, bu gibi durumlarda ise MÖHUK m. 37/1 hükmünün uygulanması yoluna gidilmelidir[2].
İŞ ŞARTLARINA UYMAMAK (TTK 55/1-e)
İş şartlarına uymamak; TTK madde 55/1-e hükmüyle “İş şartlarına uymamak; özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş olan veya bir meslek dalında veya çevrede olağan olan iş şartlarına uymayanlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur” ifadeleriyle düzenlenmiştir. İş şartlarına uymamak suretiyle rekabet hakkını ihlal eden davranış, genellikle belirli bir işletmeyi değil de o üretim koluna ait tüm pazarı etkileyeceğinden bu tür uyuşmazlıklara uygulanacak hukuk MÖHUK m. 37/1’de yer alan piyasası doğrudan etkilenen ülke hukuku olacaktır[3].
Hukuk Desteği
[1] KAYIŞ, Bengül. Haksız Rekabetten Doğan Kanunlar İhtilafı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı,, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2010, s. 143
[2] KAYIŞ, Bengül. Haksız Rekabetten Doğan Kanunlar İhtilafı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı,, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2010, s. 148
[3] KAYIŞ, Bengül. Haksız Rekabetten Doğan Kanunlar İhtilafı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı,, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2010, s. 151