DERNEK KURABİLME VE DERNEĞE ÜYE OLABİLME EHLİYETİ

Kurulması ve kuruluşunda belirlenen amacın gerçekleştirilmesi için dernek, üyeye ihtiyaç duyar. Türk Medeni Kanunu (“TMK”) m.56; “Dernekler, gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında … oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarıdır.” diyerek derneğin bulundurması gereken üye sayısının alt sınırını belirtse de, üst sınır hakkında bir hüküm koymamıştır. Dernek üye sayısı yedinin altına düştüğü takdirde, dernek kendiliğinden dağılmış sayılmaktadır.

Dernek üyeliğinin kazanılması, derneğin kuruluşuna katılarak derneğin üyesi olmak ve kurulmuş derneğe sonradan dahil olmak şeklinde sağlanmaktadır. Ayrıca derneğe üye olma hakkı; kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğundan, bu hak üzerinde temsilcinin karar verme yetkisi yoktur. Kişi, derneğe üye olduktan sonra dernekle arasında sözleşmeye dayalı bir hukuki ilişki başlamaktadır. Taraflar; bu sözleşmenin yükümlülüklerini, sorumlulukları çerçevesinde yerine getirmelidir. 

Gelelim esas sorumuza: İsteyen her kişi dernek üyesi olabilir mi? Dernek üyesi olmak için kanunda ve dernek tüzüklerinde belli şartlar öngörülmüştür. TMK m.64, “Fiil ehliyetine sahip bulunan her gerçek kişi ile tüzel kişiler, derneklere üye olma hakkına sahiptir.” diyerek bu hakka ehliyet yönünden bir sınırlama getirmiştir. Ayrıca Dernekler Kanunu hükümlerinde; Türk Silahlı Kuvvetleri, kolluk kuvvetleri ve kamu kuruluşlarında çalışan memur statüsündeki görevlilerin bu hakkı kısıtlanmıştır. Yine belirtmek gerekir ki; dernek tüzüklerinde de, hukuka ve ahlaka aykırı olmamak koşuluyla üyelik için bazı şartlar öngörülmektedir. Dernek; tüzüğünde belirttiği şartları gerçekleştirmeyen kişileri, üye olarak kabul etmek zorunda değildir.

TMK m. 64’de; “Yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en çok otuz gün içinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir.” olarak belirtilse de, otuz gün geçtikten sonra derneğin herhangi bir sonuç bildirmemesi kabul anlamına gelmez. Son olarak dernek; kanunlarda ve tüzüğünde öngörülen şartlarla birlikte ehliyet kuralını da sağlayan kişilerin başvurularını, hakkın kötüye kullanılması sayılacak şekilde reddetmemelidir. 

https://hukukdestegi.com/tr/2022/11/11/dernek-turleri/
https://hukukdestegi.com/tr/2021/12/15/derneklerin-denetimi/
https://hukukdestegi.com/tr/2016/09/16/dernek-nedir-nasil-kurulur/
https://hukukdestegi.com/tr/2022/03/04/dernegin-sona-ermesi/

  Hukuk Desteği

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir