Kusursuz sorumluluk, kısaca haksız fiildeki kusur unsuru bulunmadan da kişinin sorumlu tutulabilmesidir. Kusursuz sorumluluk Türk Borçlar Kanunu’nda (“TBK”) madde 65-71 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bir önceki yazımızda daha detaylı olarak sizlere kusursuz sorumluluktan bahsetmiştik (Lütfen bkz..).
Hayvan bulunduranın sorumluluğu, kusursuz sorumluluk başlığı altında TBK madde 67 ve 68’de düzenlenmiştir. TBK madde 67’de “Bir hayvanın bakımını ve yönetimini sürekli veya geçici olarak üstlenen kişi, hayvanın verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Hayvan bulunduran, bu zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat edersesorumlu olmaz. Hayvan, bir başkası veya bir başkasına ait hayvan tarafından ürkütülmüş olursa, hayvanı bulunduranın, bu kişilere rücu hakkı saklıdır.” şeklinde yasal düzenleme bulunmaktadır. TBK madde 68 ise “Bir kişinin hayvanı, başkasının taşınmazı üzerinde bir zarar verdiği takdirde, taşınmazın zilyedi, o hayvanı yakalayabilir, zararı giderilinceye kadar alıkoyabilir; hatta durum ve koşullar haklı gösteriyorsa hayvanı diğer yollarla etkisiz hâle getirebilir. Bu durumda, taşınmazın zilyedi derhâl hayvan sahibine bilgi vermek ve sahibini bilmiyorsa, onun bulunması için gerekli girişimleri yapmak zorundadır.” hükmüne havidir.
Kanun’da da belirtildiği üzere hayvan bulunduran, bir hayvanın bakımını ve yönetimini sürekli ya da geçici olarak üstlenen kişidir. Kişinin hayvanın maliki olması gerekmemekte, kişinin gözetimi altında hayvan bulundurması da hayvan bulunduranın sorumluluğu kapsamında tutulması için yeterli olmaktadır. Hayvan bulunduran kişi, hayvanının verdiği zararda kusuru olmasa bile, söz konusu zarardan kusursuz sorumluluk nedeniyle sorumludur. Ancak hayvan bulunduran bu sorumluluktan, zararın oluşmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispatlayarak kurtulabilmektedir. Kişi, özen sorumluluğunu yerine getirdiğini ispat edemediği takdirde zararın tazminiyle yükümlü olacaktır. TBK madde 67/III’te belirtildiği üzere hayvanın bir başkası tarafından ürkütülmesi durumunda ise, hayvan bulunduranın bu kişilere rücu hakkı saklı tutulmuştur. Açıkça anlaşılmaktadır ki, hayvanın içgüdüsel ve bağımsız olarak kendi hareketleriyle verdiği zararlar nedeniyle, hayvan bulunduran hukuken sorumlu olacaktır.
Türk Ceza Kanunu’nun topluma karşı suçlar başlığı altında yer alan 177. maddesi “Gözetimi altında bulunan hayvanı başkalarının hayatı veya sağlığı bakımından tehlikeli olabilecek şekilde serbest bırakan veya bunların kontrol altına alınmasında ihmal gösteren kişi, altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.” şeklindeki düzenlemesiyle;gözetimi altında bulunan hayvanı tehlikeli olabilecek şekilde kişinin serbest bırakmasını suç olarak tanımlamış ve failin altı aya kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılacağını hükme bağlamıştır.
“Somut olayda, davalının evinin bahçesinde büyükbaş hayvanlarını otlattığı ve bu sırada davalıya ait hayvanın (tosunun) saldırması sonucu davacının yaralandığı sabittir. Davalı yukarıda açıklanan yasal düzenleme gereğince kusursuz sorumlu olup, mahkeme gerekçesinde dayanak yapılan davacının hayvana taş atması şeklindeki hareketi, davalının sorumluluğunun niteliği itibariyle başlı başına illiyet bağını kesecek boyutta bir hareket olarak kabul edilemez. Bu husus ancak davacı bakımından müferafik kusur olarak değerlendirilebilir. Buna göre, yukarıda açıklandığı şekilde olayın gelişim biçimi ve hayvan idare edenin (hayvan tutucusunun) sorumluluğunu düzenleyen ilkeler birlikte değerlendirildiğinde, davalının meydana gelen zarardan sorumlu olduğu gözetilerek, konusunda uzman bilirkişiden tarafların kusur durumuna ilişkin taraf ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak, davacının müterafik kusuru olup olmadığı da değerlendirilmek suretiyle, hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2016/21918 E. 2018/9278 K. 1.10.2018 T.)
Hukuk Desteği