Ülkemizdeki uygulamada kadın işçilerin birçoğu evlilik nedeniyle işi bırakmaktadır. Kıdem tazminatına hak kazanan bu işçilerin birçoğunun bu haklarını bilmediği, dolayısıyla işverenden bu tazminatı talep etmeden ayrıldıkları görülmektedir. İşverenler de bu durumu istifa olarak değerlendirmekte ve kadın işçiler hak kaybına uğramaktadır.
4857 Sayılı İş Kanununun 120 inci maddesi yollamasıyla halen yürürlükte olan 1475 Sayılı Yasanın 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde evlilik sebebiyle iş akdini kıdem tazminatına hak kazanabilecek şekilde feshedebileceği hükme bağlanmıştır.
Kadın işçinin evlilik sebebiyle fesih hakkı, evlilik tarihinden itibaren başlamaktadır. Bu hak, sadece kadına tanınmış olup, erkek işçi tarafından kullanılamaz. Söz konusu hakkın resmi evlilik işleminin tamamlanmasından itibaren bir yıl içinde kullanılması gerekmektedir. Aksi halde bu haktan yararlanamaz.
Kadın işçinin evlilik nedenine bağlı feshinin ardından kısa bir süre sonra yeniden çalışmaya başlaması hakkın kötüye kullanılması niteliğindedir. Ancak bu durum olaydan olaya değişebilmekte olup, Yargıtay da işçinin evlilik nedeniyle istifadan 21 gün sonra başka bir yerde çalışmaya başlamasında hakkın kötüye kullanılmadığını kabul etmiştir.1
Muvazaalı şekilde boşanarak eşiyle tekrar evlenme halinde dürüstlük kuralına aykırılık nedeniyle bu haktan yararlanılması mümkün olamaz. Buna yönelik Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 14.02.1996 tarih, 1996/8-37 Esas, 1990/82 Karar Sayılı kararında, “Kocasından boşanarak çok kısa bir süre sonra boşandığı kocasıyla tekrar evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı alması, kanaatimce hakkın kötüye kullanılmasıdır. Böyle bir durumda hakkın kötüye kullanıldığını kanıtlamak şartıyla işveren ödeme yapmaktan imtina edebilir ve/veya ödeme yapıldıysa ödediği miktarı geri isteyebilir.” şeklinde kararı da bu yöndedir.
1OCAK, Uğur: İşçilik alacakları, s. 9 Ankara-2014
Hukuk Desteği