Av. Yasemin ÇORAK & Av. Sevcen CAN
Bir önceki yazımızda uluslararası hukukta haksız rekabet kavramından bahsetmiştik (Lütfen Bkz…). Bu yazımızda haksız rekabetin unsurlarına değineceğiz.
HAKSIZ REKABETİN UNSURLARI
1. Rekabet Eylemi
Haksız fiilin ilk unsuru zarara sebep olan fiilin varlığı olup, bu unsur haksız rekabet fiilinin de zorunlu bir unsurudur[1]. Haksız rekabete ilişkin hükümlerin amacı serbest piyasa düzeninin, rekabet düzeninin ve tüm katılanların ekonomik menfaatlerinin korunmasıdır. Dolayısıyla haksız rekabetten söz edilebilmesi için başta rekabet düzeninin ve buna bağlı olarak rekabet eyleminin varlığı şarttır.
2. Rekabet Hakkının Kötüye Kullanılması
Hukuka aykırılık, haksız fiilin meydana gelebilmesi için aranan unsurlardan bir diğeridir. Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) madde 54/2 hükmünde aldatıcı ve dürüstlük kuralına aykırı davranışlar ve ticari uygulamaların haksız rekabet teşkil edeceği öngörülmüştür. Madde hükmü dikkate alındığında, haksız rekabet açısından hukuka aykırılık unsurunu aldatıcı ve dürüstlük kuralına aykırı davranış ve ticari uygulamaların karşıladığı ifade edilebilmektedir. Bu doğrultuda, rekabet hakkı dürüstlük kuralları çerçevesinde kullanıldığı sürece haksız rekabetten bahsedilemeyecektir.
3. Zarar
TTK madde 54/2 ifadesiyle, haksız rekabetin oluşması için tüm piyasa katılanları arasında ilişkilerin etkilenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla zarar, haksız rekabetin bir unsuru olmakla birlikte, TTK madde 56/1 uyarınca rakipler açısından zarar tehlikesinin varlığı da haksız rekabetin oluşması açısından yeterli olmaktadır[2].
4. Kusur
Haksız fiille bir başkasına zarar veren kimse, kural olarak kusuru ölçüsünde zararı tazminle yükümlü bulunmaktadır. Haksız rekabet fiilleri açısından ise kusur, zorunlu unsur olarak kabul edilmemektedir. Nitekim TTK’nın madde 56 hükmüyle; haksız rekabet sebebiyle müşterileri, kredisi, mesleki itibarı, ticari faaliyetleri veya diğer ekonomik menfaatleri zarar gören veya böyle bir tehlikeyle karşılaşabilecek olan kimsenin başvurabileceği hukuki imkanlar düzenleme altına alınmakta, maddenin d bendinde zarar veya ziyanın tazmini için kusurun varlığı şart koşulmakta; fiilin haksız olup olmadığının tespitine, haksız rekabetin men’ine, haksız rekabetin sonucu olan durumun ortadan kaldırılması ile haksız rekabetin işlenmesinde kullanılan araç ve malların imhasına ve manevi tazminat istemine ilişkin diğer hukuki imkanlar için ise kusur şartından bahsedilmemektedir. Kusur ancak haksız rekabete dayalı olarak tazminat davası açabilmek, tazminat talebinde bulunabilmek için bir şart olarak karşımıza çıkmaktadır[3].
Bir sonraki yazımızda, haksız rekabete uygulanacak hukukun tespitinden bahsedeceğiz.
Hukuk Desteği
[1] AKSOY, Mehmet Ali. Haksız Rekabet Halleri ve Haksız Rekabetin Tespiti, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 2011, S. 32
[2] AKSOY, Mehmet Ali. Haksız Rekabet Halleri ve Haksız Rekabetin Tespiti, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 2011, S. 220
[3] KAYIŞ, Bengül. Haksız Rekabetten Doğan Kanunlar İhtilafı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı,, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2010, s. 28
iletisim: [email protected]
