Tapu tahsis belgesi bir mülkiyet belgesi olmayıp sadece fiili kullanmayı belirleyen ve ilgilisine kişisel hak sağlayan bir zilyetlik belgesidir. Yapı kooperatiflerinde satın alınan dairenin mülkiyeti tahsis belgesi ile değil tapu siciline tescil ile geçmektedir. Belirtmek gerekir ki, tapu tahsis belgesi ile elde edilen şahsi hak; tapu senedi ile elde edilen ayni nitelikteki mülkiyet hakkı gibi mirasçılara intikal etmektedir. Ayrıca, hak sahibi bu hakkını başka kişilere de devredilebilmektedir.
Tescil öncesi daire satın alan kişilere tahsis belgesi düzenlendiğinden, ilgili şahıslar, tapu tahsis belgesine dayanarak tapu iptali ve tescilini sağlayabilirler. Ancak tapu tahsis belgesinin varlığı tahsis edilen yerin adına tahsis yapılan kişi veya mirasçıları adına tescili için yeterli olmamaktadır. Tahsis kapsamındaki yerin hak sahipleri adına -ki bunlara mirasçılar da dahildir- tescil edilebilmesi için; hukuki yönden geçerliliğini koruyan bir tapu tahsis belgesinin bulunması, tahsise konu yerde imar planı veya ıslah-imar planlarının yapılmış olması, ilgilisine, tapu tahsis belgesi gereğince bir başka yerden tahsis yapılmamış olması, tahsise konu yerin kamu hizmetine ayrılmamış ve imar planına göre konut alanında kalmış olması, tahsise konu yer ile tescili istenilen taşınmazın aynı yer olup olmadığı ve taşınmazın niteliklerinin belirlenmesi amacıyla mahallinde uzman bilirkişiler aracılığı ile keşif yapılması, tahsise konu arsa bedelinin ödenmiş olması, ödenmemiş ise taşınmazın dava tarihindeki rayiç değerinin uzman bilirkişiler aracılığı ile saptanarak hükümden once mahkeme veznesine veya belirlenecek tevdi mahalline depo edilmiş olması, imar parsellerinin oluşturulması sırasında, şuyulandırmaya tabi tutulan parselden ortaklık payı kesilip kesilmediğinin, kesilmiş ise uygulanan oranın saptanması gerekmektedir. Mahkemece yukarıda belirtilen koşullar doğrultusunda yapılacak inceleme sonucunda, tescil isteğinin kabulü icin yasal koşulların oluştuğu kabul edildiği takdirde, yerin tapuya tesciline karar verilmelidir.
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Esas: 2012/5156, Karar: 2012/6134 Karar Tarihi: 30.04.2012: “…Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 03.11.2009 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; … Davacı, dava dilekçesinde murisleri babaları F. K. adına düzenlenen 17.12.1984 tarihli tapu tahsis belgesine dayanarak imar uygulaması sonucu müstakil parsel haline gelen 7123 ada 15 tashihen 7123 ada 18 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile adlarına tescilini istemiştir. Davalı belediye davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir …. Tahsis kapsamındaki yerin hak sahibi adına tescil edilebilmesi için;
– Hukuki yönden geçerliliğini koruyan bir tapu tahsis belgesinin bulunması,
– Tahsise konu yerde 3194 sayılı Yasanın 18.maddesi uyarınca imar planı veya 3290 sayılı yasa ile değişik 2981 sayılı yasa uyarınca ıslah-imar planlarının yapılmış olması,
– İlgilisine, tapu tahsis belgesi gereğince bir başka yerden tahsis yapılmamış olması,
– Tahsise konu yerin kamu hizmetine ayrılmamış ve imar planına göre konut alanında kalmış olması,
– Tahsise konu yer ile tescili istenilen taşınmazın aynı yer olup olmadığı ve taşınmazın niteliklerinin belirlenmesi amacıyla mahallinde uzman bilirkişiler aracılığı ile keşif yapılması,
– Tahsise konu arsa bedelinin ödenmiş olması, ödenmemiş ise taşınmazın dava tarihindeki rayiç değerinin uzman bilirkişiler aracılığı ile saptanarak hükümden önce mahkeme veznesine veya belirlenecek tevdi mahalline depo edilmiş olması.
– İmar parsellerinin oluşturulması sırasında, şuyulandırmaya tabi tutulan parselden 3290 sayılı yasa ile değişik 2981 sayılı yasanın 18/b-c maddesi uyarınca düzenleme ortaklık payı kesilip kesilmediğinin, kesilmiş ise uygulanan oranın saptanması gerekir.”
Hukuk Desteği