Kefalet hükümleri 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda (“TBK”) düzenlenmiştir. Kefalet sözleşmesi ve geçerlilik şartlarına ilişkin yazımız için lütfen (Bkz..). Bu yazımızda, kefalet sözleşmesinin bir türü olan müteselsil kefaletten bahsedeceğiz.
Müteselsil kefalet, TBK m. 586’da “Kefil, müteselsil kefil sıfatıyla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girmeyi kabul etmişse alacaklı, borçluyu takip etmeden veya taşınmaz rehnini paraya çevirmeden kefili takip edebilir. Ancak, bunun için borçlunun, ifada gecikmesi ve ihtarın sonuçsuz kalması veya açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması gerekir. Alacak, teslime bağlı taşınır rehni veya alacak rehni ile güvenceye alınmışsa, rehnin paraya çevrilmesinden önce kefile başvurulamaz. Ancak, alacağın rehnin paraya çevrilmesi yoluyla tamamen karşılanamayacağının önceden hâkim tarafından belirlenmesi veya borçlunun iflas etmesi ya da konkordato mehli verilmesi hâllerinde, rehnin paraya çevrilmesinden önce de kefile başvurulabilir.” denilerek düzenlenmiştir.
Müteselsil kefalet hükümlerinin uygulanabilmesi için maddede belirtildiği gibi, borçlunun ifada gecikmiş olması gerekmektedir. İfada gecikmiş olmaktan anlaşılan, borçlunun muaccel olmuş borcunu ifa etmemiş olmasıdır, muacceliyetten sonra belirli bir sürenin geçmesi veya temerrüt ihtarı gönderilmesi gerekli değildir. Maddede bahsedilen ihtar, temerrüt için ihtarın gerekmediği bir hal bulunsa dahi, kefilin sorumluluğuna gidebilmek için gereklidir. Ancak borçlu açıkça bir ödeme güçsüzlüğü içerisindeyse, kefile başvurabilmek için ihtar zorunlu olmaktan çıkar.
Müteselsil kefalette, kefilin ikinci dereceden sorumluluğu, adi kefalete oranla daha zayıftır. Bir başka deyişle, kefilin sorumluluğu adi kefalete göre daha ağırdır. Bu nedenle, müteselsil kefalet hükümlerine başvurabilmek için, kefilin müteselsil kefalet altına girme iradesi, kefalet sözleşmesinden açıkça anlaşılmalıdır.
Hukuk Desteği