Yargılama sırasında maddi gerçeğin ortaya çıkarılması çok önemlidir. Olayın gerçekliğe uygun bir biçimde aydınlatılabilmesi adına birtakım ispat araçlarına ihtiyaç duyulur. Tanık beyanları da ispat araçlarından biridir. Tanık beyanları hükme ulaşılabilmesi açısından çok önemlidir. Bu nedenle tanık beyanının gerçeğe uygun olarak verilmesi de aynı derecede önem taşır.
Tanık doğru beyanda bulunmalı, gerçeğin aydınlatılmasına yardımcı olmalı ve bildiklerini gizlememelidir. Mahkeme, tanığın dinlenilmesinden önce,
- Gerçeği söylemesinin önemini,
- Gerçeği söylememesi halinde yalan tanıklıktan dolayı cezalandırılacağını,
- Doğruyu söyleyeceği hususunda yemin edeceğini bildirir.
Tanığın gerçeği olduğundan farklı yansıtarak anlatması, bir kısmını veya tamamını gizlemesi, gerçeği inkar etmesi, gerçek olaylara ekleme yaparak anlatması gibi çeşitli şekillerde olayı aslından farklı biçimde aktarması halinde yalan tanıklık suçunun işlendiğini ifade etmek mümkündür. Ancak, tanıklık soru – cevap şeklinde yapılıyorsa tanığın kendisine sorulmayan bir konuda bilgi vermemesi yalan tanıklık suçunu oluşturmaz. Bununla birlikte tanıklıktan çekilme yetkisi olmayan birinin tanıklıktan çekilerek ifade vermemesi ihtimalinde de yalancı tanıklık suçunun oluştuğu söylenemez çünkü ortada verilmiş bir ifade bulunmamaktadır.
Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) 272/1. maddesinde yalan tanıklık: “Hukuka aykırı bir fiil nedeniyle başlatılan bir soruşturma kapsamında tanık dinlemeye yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye, dört aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Yalan tanıklık suçu yalnızca mahkemede dinlenilme sırasında işlenmez. Ceza soruşturması ve kovuşturması, hukuk yargılaması, idari yargılama ve disiplin soruşturması sırasında dahi tanık sıfatıyla dinlenen herkes unsurları oluşmuşsa yalan tanıklık suçunu işleyebilir.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
