4857 Sayılı İş Kanunu’nun (“Kanun”) Ek Madde 2 “İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.” düzenlemesiyle işçilerin mazeret izni hüküm altına alınmıştır.
Görüldüğü üzere engelli veya süreğen hastalığa (Tip 1 ve veya Tip 2 diyabet hastalığı, çölyak, böbrek yetmezliği, metabolik hastalıklar vb.) sahip çocuğu olan bir işçinin bundan dolayı ayrıca yasal izin kullanma hakkı mevcuttur. Ancak sözü edilen hak sınırsız düzenlenmemiş ve kanun koyucu tarafından bu hakka hem gün bakımından sınırlama getirilmiş hem de kullanımı belirli şartlara bağlanmıştır.
Bu şartlar incelenecek olunursa;
-Öncelikle belirtmek gerekir ki çocuğun engelli olması mazeret izni için tek başına yeterli değildir. Kanunda bu iznin çocuğun tedavisi için kullanılması şart koşulmuştur. Başka bir deyişle, işçi çocuğun tedavisi için değil, söz gelimi çocuğuyla zaman geçirmek amacıyla bu izni kullanamayacaktır.
-Bir diğer şart ise engellilik oranıyla ilgilidir. Bu oranın en az %70 olması gerekmektedir. Bu bakımdan çocuğun engeli %70’ten düşük ise işçi mazeret izni kullanamayacaktır.
-Diğer yandan kanun koyucu, çocuğun mevcut durumunun hastalık raporuyla kanıtlanması şartını aramıştır. Başka bir söylemle, bu sebebe dayanarak mazeret izni kullanmak isteyen işçinin, çocuğunun rahatsızlığını hastalık raporuyla ispatlaması gerekmektedir.
-Son olarak, ücretli mazeret izni kanunda 10 gün olarak düzenlenmiştir ve bu hakkı anne veya babadan herhangi biri kullanabilmektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus şudur; anne ile baba bu hakkı ayrı ayrı kullanacaklarsa kullanılan iznin toplam 10 günü geçmemesi gerekmektedir. Başka bir deyişle hem annenin hem de babanın onar gün ücretli mazeret izin hakkı bulunmamaktadır. Bu sınırı aşan kısım bakımından ücretsiz izin kullanma hususuysa işverenin inisiyatifindedir.
İşçi tarafından bu izin tek seferde toplu olarak kullanılabileceği gibi, çocuğun hastalık ve engellilik halinin gereksinimi uzantısında parçalar halinde de kullanılabilir.
Hukuk Desteği