7146 sayılı “Askerlik Kanunu ile Diğer Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı KHK’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 3 Ağustos 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmasıyla birlikte, ilgililere bedelli askerlik imkanı getirilmiştir. Bununla beraber, bedelli askerlik yapacak olan işçinin kıdem tazminatı alıp alamayacağı ayrı bir tartışma konusu olmuştur.
1475 sayılı İş Kanunu m. 14’te, işçinin muvazzaf askerlik nedeniyle, kendi isteği ile işten ayrılması halinde kıdem tazminatına hak kazanacağı düzenlenmiştir. İş Kanunu’nun bu maddesi halen yürürlükte olup, 7146 sayılı Kanun’da, bedelli askerlik durumunda kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılamayacağına ilişkin açık bir düzenleme yapılmamıştır. Bu nedenle, bedelli askerlik ve kıdem tazminatı konusunda hukukçular arasında iki farklı görüş ileri sürülmektedir. Hukukçuların bir bölümü bedelli askerlik nedeniyle istifa eden işçinin kıdem tazminatına hak kazanabileceğini savunurken, diğerleri hak kazanamayacağını ileri sürmektedir.
İşçinin bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılması durumunda kıdem tazminatına hak kazanılacağını savunan görüş, İş Kanunu hükümlerinin işçi lehine uygulanması gerektiği, kıdem tazminatına hak kazanmak için askerlik hizmetinin uzun süreli olması gerektiğine dair bir zorunluluk bulunmadığı ve işçinin askerlik hizmeti için ücretsiz izin kullanma veya istifa etme şeklinde seçimlik hakkı bulunduğu şeklindeki gerekçelere dayanmaktadır.
İşçinin bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılması durumunda kıdem tazminatına hak kazanamayacağını savunan hukukçulara göre ise, temel askerlik eğitimi süresince iş sözleşmesi sona ermemekte; işçi, eğitim süresi boyunca ücretsiz izinli sayılmaktadır.
Bu konuya şu açıdan da bakmakta fayda bulunmaktadır; bedelli askerliğin düzenlendiği 7146 sayılı Kanun’da geçen “temel askerlik eğitimi” ifadesi, İş Kanunu’nda yer alan “muvazzaf askerlik hizmeti” ifadesini karşılamamaktadır. Kıdem tazminatı alma hakkına ilişkin düzenleme, muvazzaf askerlik nedeniyle çalışamaz hale gelen ve iş sözleşmesi sona ermek mecburiyetinde kalan işçiyi korumak amacıyla getirilmiş bir düzenlemedir. Bedelli askerlik hususunda ise teknik olarak bir askerlik hizmetinden söz etmek mümkün olmayıp, yerine getirilen yaş, bedel ve temel askerlik eğitimi şartıyla işçi, askerlik yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılmaktadır. Düzenlemeye göre işçi, temel askerlik eğitimi süresince ücretsiz izinli sayılacak, böylece iş sözleşmesi sona ermeyecek ve işçi bu konuda bir mağduriyet yaşamayacaktır.
Hukuk Desteği
İscinin lehine olan bir is kanunu nasıl iscinin alehine olarak yorumlanabiliyor ki?
Merhabalar, Bu konuyla ilgili, önümüzdeki yıllarda açılabilecek davalar ve sonuçları, ilgili hükümlerin nasıl yorumlanması gerektiği konusunda yol gösterecektir. Bizler sadece, şu an için bir kesinlik olmamakla birlikte ortada iki farklı görüş olduğuna ilişkin bilgilendirici bir yazı paylaşmak istedik. Bilgilerinize…
Merhaba 3 ay once fabrikada mudurum olan kisi disarida tesisat isi almisti benim yapmami istedi iscilik karsiligi bende kabil ettim malzeme aldigim yerde faturalari fabrika adina kestirmis kendisinin kontrol edilmistir kasesi ve imzalari mevcuttur hic bir faturada imzam yoktur ve is yerindeki arkadaslar patrona mudurun aldigini soyledigi halde benim evime polis yolladi sikayetci oldu almadigimi bildigim halde ben ifademde herseyi anlattim ve is yeri sikayetini geri al aldi ama mudurumden sikayetci olmadi bugun savci 2 ifade icin cagirdi tekrar ifade verdim ve bu olaylar yuzunden esimle bosanma davamiz suruyo is bulamiyorum nasil bir dava acarim tazminatsiz istifami verdim birde tek ben degil ben ve 2 arkadasimida baski altinda biraktilar mudurle iyi arkadaslar diye oteki firamada yine ona yakin olan 3 kisiyide sebepsiz isten cikardilar
ben 3 yıldır özel bir kurumda çalışıyorum i.k ya ilettim durumu ve çalışmak istemedigimi belirttim baska sektöre gecmek istedigimi söyledim geri bildirim bana normal istifa yazıp gidebilirsin tazminat hakkın yok diye ilettiler. sgk yı arıyorum bilmiyoruz diyorlar cimer açıklama yapamayız diyorlar bedelli ilk çıktığında mehmet muş açıklama yapmıştı arkadaşlar alacaksınız ısteyen ucretsız ızınlı ısteyen tazmınatını alacak dıyordu neden suan muallakta kaldı ve sizce durum ne olur ? ben nisan haftasında gidiyorum mahkeme sonucları ne zaman acıkalabılırkı emsal dava göstermek için ?