Kısırlaştırma; bir kimsenin üreme hak ve yeteneğinin yaşamının tamamına sirayet edecek şekilde yok edilmesi, ortadan kaldırılmasıdır. Gerek kişilerin üreme hakkına gerekse de nüfus planlamasına olumsuz yönde etki ettiğinden, kanun koyucu tarafından kısırlaştırma; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 101. maddesinde suç olarak tanımlanmıştır.
Anılan madde “(1) Bir erkek veya kadını rızası olmaksızın kısırlaştıran kimse, üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Fiil, kısırlaştırma işlemi yapma yetkisi olmayan bir kimse tarafından yapılırsa, ceza üçte bir oranında artırılır. (2) Rızaya dayalı olsa bile, kısırlaştırma fiilinin yetkili olmayan bir kişi tarafından işlenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.” hükmünü haizdir. Maddeden anlaşıldığı üzere, rızası hilafına bir kişiyi kısırlaştıran kimse, üç yıldan altı yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacaktır. Ancak ameliyat sırasında tıbbi zorunluluk sebebiyle bir hastalığın tedavisi için gereklilik taşıyan hallerde, kişinin rızasına bakılmaksızın kısırlaştırma yapılabilmesi mümkündür. Kısırlaştırma fiilinin, bu işlemi yapmaya yetkili olmayan kişiler tarafından gerçekleştirilmesi halinde ise daha fazla cezayı gerektiren nitelikli bir hal oluşacağından, verilecek ceza üçte bir oranında artırılacaktır.
Kısırlaştırma yapılacak kişinin rızası (kişi evliyse eşinin de rızası) burada suçun oluşmasını önlemektedir. Ancak kişinin (evliyse eşinin de) rızası bulunsa bile yine kısırlaştırma işlemini yapacak kimsenin bu yönde yetkisinin bulunması gerekmektedir. Aksi takdirde bu kişi aleyhinde bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunabilecektir.
Kısırlaştırma suçunun takibi şikayete bağlı değildir. Suçun Savcılık tarafından öğrenilmesi durumunda, re’sen (kendiliğinden) soruşturulması gerekmektedir. Şikayete tabi suçlardan olmaması sebebiyle, şikayet edenin şikayetinden vazgeçmesi de suçun soruşturulmasına ve kovuşturulmasına devam edilmesini engellemez. Kısırlaştırma suçunda görevli mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemesidir.
Hukuk Desteği