Asli müdahil, bir dava sürerken dava konusu olan hak ya da şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak sahibi olduğunu ileri süren üçüncü kişidir. Asli müdahil hüküm verilinceye kadar hak sahibi olduğunu ileri sürerek yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabilmektedir. Asli müdahil, ilk davanın taraflarına dava açtığı için ilk davanın tarafları zorunlu dava arkadaşı olmaktadırlar. Ancak ilk açılan davaları devam ettiği ve menfaatleri birbirleriyle zıt düştüğü için taraflar zorunlu dava arkadaşı olsalar bile birlikte hareket etmek zorunda değildirler.
Müdahilin açtığı dava ile derdest dava birlikte yürütülür ve karara bağlanır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 65. maddesinde asli müdahale “(1) Bir yargılamanın konusu olan hak veya şey üzerinde kısmen ya da tamamen hak iddia eden üçüncü kişi, hüküm verilinceye kadar bu durumu ileri sürerek, yargılamanın taraflarına karşı aynı mahkemede dava açabilir. (2) Asli müdahale davası ile asıl yargılama birlikte yürütülür ve karara bağlanır.” şeklinde düzenlenmiştir. Maddeden de anlaşılacağı üzere asli müdahalenin mümkün olabilmesi için:
- derdest olan bir davanın varlığı,
- dava konusu hak ya da şey üzerinde bir hak iddiasının mevcudiyeti,
- ilk davanın taraflarına karşı bir dava açılması,
- asli müdahilin üçüncü bir kişi olması
gerekmektedir. Asli müdahalenin amacı, usul ekonomisine katkı sağlamak ve davaların birlikte yürütülmesi ile çelişkili kararlar vermeyi önlemektir.
Aşağıda sizlerle ilgili Yargıtay kararını paylaşmaktayız. “Dava eser sözleşmesi ilişkisi nedeniyle alınıp ihtilaf nedeniyle tevdi mahalline yatırılan nakdi teminat kesintisi alacağının aidiyetinin tespiti ve tevdi mahalindeki paranın ödenmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı iş sahibi ve müdahil şirket vekillerince temyiz edilmiştir … Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle … ith. İhr. San. Turz. İnş. Nak. ve Gıda Mad. Tic. Ltd. Şti. dava dilekçesinde taraf olmadığı gibi zorunlu dava arkadaşı olarak sonradan davaya dahil edilmediği, niteliğini belirtmeden 29…..2014 tarihli dilekçesiyle müdahale talebinde bulunduğu ve müdahale isteminde teminat alacaklısının kendisi olduğunun tespitini isteyerek asli müdahale talebinde bulunmasına rağmen karar başlığında dahili davalı yazılmış olmasının maddi hataya dayalı olduğu ve mahallinde her zaman düzeltilmesi mümkün bulunduğunun anlaşılmasına göre davalı …`nin diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir …Az yukarıda açıklandığı üzere …. ith. İhr. San. Turz. İnş. Nak. ve Gıda Mad. Tic. Ltd. Şti.’nin müdahalesi hak sahibinin kendisi olduğunu iddia etmesi nedeniyle 6100 sayılı HMK`nın 65. maddesinde düzenlenen asli müdahale olduğu, … Asli müdahale talebinde bulunan şirket yargılama konusu olan nakdi teminat kesintisi alacağı üzerinde hak iddia ettiğinden mahkemece asli müdahale talebiyle birlikte dava değeri üzerinden peşin nispi harç ve maktu peşin başvurma harcı alınarak müdahale isteminin değerlendirilmesi gerekirken bu husus üzerinde durulmadan müdahale talebi kabul edilerek davanın sonuçlandırılması doğru olmamıştır. Mahkemece yapılması gereken iş, asli müdahale dilekçesiyle birlikte sadece maktu başvurma harcı ödendiğinden dava değeri 40.800,00 TL üzerinden hesaplanacak …/… peşin nispi ilam harcını yatırmak üzere talepte bulunana süre verilip, harcın yatırılmaması halinde asli müdahale talebinin reddine karar verilmesi, harcın tamamlanması durumunda işin esası incelenerek ve dava dilekçesine ekli davacının davalı iş sahibine verdiği 29.04.2014 tarihli dilekçe ve bu dilekçe altındaki müdahale talebinde bulunan şirketin kaşe ve imzası ve ödenmesinde bir sakınca yoktur“ yazısı içeriği, sıhhati ve müdahil yönünden hukuken bağlayıcı olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar vermek olmalıdır. Bu hususlar üzerinde durulmadan yargılamaya devam edilerek davanın sonuçlandırılması doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.” (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 17.05.2017 T., 2016/462 E., 2017/2088 K.)
Hukuk Desteği