Son birkaç aydır tüm Dünya’yla birlikte ülkemizi de önemli ölçüde etkisi altına alan koronavirüs salgını, özellikle ekonomik ve sosyal açıdan hayatı derinden etkilemiştir. Seyahat yasakları, sokağa çıkma yasakları, dikkat edilmesi gereken hijyen ve temas kuralları gibi nedenlerle, salgının olumsuz etkilerinin en fazla görüldüğü sektörlerden biri de şüphesiz turizm sektörü olmuştur. Salgının bahar aylarına denk gelmesi, yayılımının sona ereceği tarihin ve yaz aylarındaki gidişatının öngörülememesi, çok sayıda tüketici tarafından erken rezervasyon avantajıyla kış aylarından itibaren satın alınan konaklama, tur, ulaşım vb. tatil hizmetlerinin akıbetinin ne olacağı sorusunu akıllara getirmiştir.
Salgının henüz ortaya çıkmadığı veya etkisinin bu denli büyük olmadığı dönemlerde akdedilen paket tur sözleşmelerine ilişkin olarak tüketicilerin sahip olduğu haklar ve diğer genel hususlar Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Yönetmeliğe göre tüketicilerin, paket tur düzenleyicisi veya aracısına (seyahat acentesi) önceden yazılı olarak bildirmek kaydıyla sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilme hakkı vardır.
Fesih bildirimi; paket turun başlamasından en az 30 gün önce yapılmışsa, ödenmiş olan bedelin, herhangi bir kesinti yapılmaksızın tüketiciye iade edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, feshin en az 30 gün önce gerçekleştirildiği hallerde, feshin nedenine (salgın, seyahat yasağı, mücbir sebep vb.) ilişkin tartışma gündeme zaten gelmeyecektir.
Feshin, paket turun başlamasına 30 günden az bir süre kala yapılması durumunda ise Yönetmelik’te ikili bir ayrıma gidilmiştir;
a) Fesih bildirimi; tüketicinin iradesi doğrultusunda ve herhangi bir haklı nedene dayanmaksızın yapılmışsa, paket tur sözleşmesinde belirtilmek şartıyla belirli bir tutar veya oranda kesinti yapılabilmesi mümkündür.
b) Fesih bildirimi, tüketicinin gerekli tüm özeni göstermesine rağmen öngöremediği ve engelleyemediği bir durum veya mücbir sebep nedeniyle gerçekleşmişse, ödenmiş olan bedelin, herhangi bir kesinti yapılmaksızın tüketiciye iade edilmesi gerekmektedir. Koronavirüsün bir mücbir sebep olduğu gerçeği (Lütfen bkz…) karşısında tüketicilerin bu düzenlemeden yararlanabilecekleri tartışmasızdır.
Sonuç olarak; fesih bildirimi ne zaman yapılırsa yapılsın, hem salgının olumsuz etkileri, hem de salgın dolayısıyla getirilen kural, yasak ve sınırlandırmalar nedeniyle paket tura katılımın sağlanmasının fiilen mümkün olmadığı hallerde, tüketiciler paket tur sözleşmelerini tek taraflı olarak feshedebilecek, ödemiş oldukları bedellerin herhangi bir kesinti yapılmadan kendilerine iadesini talep edebileceklerdir.
Bununla birlikte, Ticaret Bakanlığı tarafından Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği’nde söz konusu bedel iadelerine yönelik değişiklik yapılmış, Yönetmeliğe eklenen geçici madde 15.5.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürülüğe girmiştir. Geçici madde uyarınca, 5.2.2020 tarihinden sonra başlayacak olan ve hava yolu ile ulaştırma hizmeti içeren paket turların iptal edilmesi halinde uçuş için ödenen bedeller, uçuş yasağı kalktıktan sonraki 60. günü izleyen 14 gün içinde tüketiciye iade edilecektir. İlgili yazımız için; (Lütfen bkz…)
Paket tur sözleşmelerine ilişkin diğer yazılarımız için;
Paket tur sözleşmelerinin esaslı unsurlarında değişiklik meydana gelmesi (Lütfen bkz…),
Paket turun iptali ve sözleşmenin gereği gibi yerine getirilememesi (Lütfen bkz…),
Paket tur sözleşmelerine ilişkin genel sorumluluk hükümleri (Lütfen bkz…)
Paket tur sözleşmelerinin devredilmesi ve feshedilmesi (Lütfen bkz…)
Hukuk Desteği