Daha önceki bir yazımızda yerli malı belgesi alma şartlarını ve bu belgenin sağladığı avantajları açıklamıştık (Bkz. ilgili yazımız…). Yerli malı belgesi almanın şartlarından biri de üretilen ürünlerin maliyetinin %51 olması gerektiğiydi. Bu %51’lik oranın ne olduğunu ve ne şekilde hesaplanacağını ise bu yazımızda anlatmaya çalışacağız.
Yerli malının katkı oranının %51 olması demek, dışardan bir altyapı veya ara ürün ithal edilse bile son ürünün maliyet hesaplamasında, bu ithalat bedelinin, toplam ürün maliyetinin en fazla %49’u kadar olması demektir. Yerli malı katkı oranı Yerli Malı Tebliği madde 5’e göre hesaplanmaktadır.
Yerli Malı Tebliği madde 5: “(1) Yerli katkı oranı, aşağıdaki formüle uygun olarak üretici tarafından hesaplanır. Yerli katkı oranı hesabını içeren evrak, teknik yönden eksper tarafından, mali yönden ise serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ya da yeminli mali müşavir tarafından tetkik edilerek, hesaplamanın doğruluğu ve resmi kayıtlara uygunluğu açısından teyit edilir ve imzalanır. İmzalanan yerli katkı oranı hesabını içeren evrak, aksi yönde bir tespitin bulunması halinde her türlü idari, hukuki ve cezai sorumluluğu kabul ettiklerine dair üretici veya üreticiyi temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler tarafından imzalı bir taahhütname ekinde yerli malı belgesini düzenleyecek ilgili odaya/borsaya teslim edilir.
Yerli Katkı Oran : Nihai Ürün Maliyet Tutarı(TL)−Nihai Ürün İçindeki İthal Girdi Maliyet Tutarı (TL) / Nihai Ürün Maliyet Tutarı (TL) x 100
(2) Nihai ürünü teşkil eden yerli ve ithal girdi maliyetlerinin hesaplanmasında aşağıdaki kalemler dikkate alınır: a) Kullanılan doğrudan ve dolaylı malzeme giderleri. b) Doğrudan ve dolaylı işçilik giderleri. c) Ürünle ilgili genel giderler. (3) Yurt içinden temin edilen girdilerin ithal olup olmadığı hakkında menşe kontrolü yapılır, girdi ithal ise ithal girdi hesaplamasına dahil edilir. (4) İthal girdi tutarının hesaplamasında, ithal girdinin fabrikaya teslim fiyatı ve teslim tarihindeki Merkez Bankası döviz satış kuru dikkate alınır. (5) İlgili oda/borsa tarafından kontrol edilerek onaylanan yerli katkı oranı, yerli malı belgesine dercedilir. (6) Yerli katkı oranı hesabında üretici tarafından oda/borsaya sunulan ticari sır niteliğindeki bilgiler, kanunen yetkili mercilerden başkasına açıklanamaz, verilemez ve kendileri veya başkalarına menfaat sağlamak veya zarar vermek amacıyla kullanılamaz. Bu kapsamda oda/borsa, ticari sırlarla ilgili bilgi ve belgelerin korunmasını sağlamak amacıyla her türlü tedbiri almakla yükümlüdür.”
Ürünün yerli katkı oranının hesaplanabilmesi için; öncelikle yerli katkı oranı hesap cetvelinin üretici tarafından doldurulması gerekmektedir. Yerli katkı oranı hesabı üretici tarafından yapıldıktan sonra mali yönden serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ya da yeminli mali müşavir tarafından incelenerek resmi kayıtlara uygunluğu onaylanmaktadır. Bu inceleme sırasında ürünün üretiminde kullanılan ithal ve yerli girdiler; defter kayıtları, faturalar, SGK bildirgeleri ve benzeri belgeler göz önüne alınarak tespit yapılır. Yerli katkı oranının teknik yönden incelemesi ise eksper tarafından yapılmaktadır. Eksper belirlemesi, üretici tarafından üniversitelerin ilgili bölümlerinden konularında uzman kişiler arasından yapılmakta veya üyesi olduğu kurumdan talep edilmektedir. Eksper muhakkak yerli katkı oranı hesabının teknik yönden incelemesini yaparak hesaplamanın doğruluğunu onaylamalıdır. Bu inceleme sırasında üretimde kullanılan girdiler ve benzeri bilgiler göz önünde bulundurularak kontrol yapılmalıdır. Ayrıca belirtilmeli ki, hesaplamalar için tablolar bulunmaktadır, bunlara Sanayi Bakanlığı sitelerinden de ulaşılabilinir.
Hukuk Desteği