Mobbing, Türk Dil Kurumu tarafından “İş yerlerinde, okullarda vb. topluluklar içinde belirli bir kişiyi hedef alıp, çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açarak yıldırma, dışlama, gözden düşürme ” olarak tanımlanmıştır. Mobbing kısaca iş yerinde sosyal taciz olarak da tanımlanabilir.
Mobbinge uğrayan kişiyi “mağdur”, mobbing uygulayan işvereni ise “tacizci” olarak adlandırmak mümkündür. Mobbing sistematik olarak devam eden bir süreçtir, kişiyi iş yaşamından soyutlamak amaçlıdır ve işten çıkarana kadar devam eder. Bu bilgiler ışığında mobbingin mevcut olması için:
-Davranışların sistematik olması,
-Davranışların bağlantılı olması,
-Davranışların kişinin onuruna, psikolojisine ve kişiliğine karşı olması,
-Davranışların yıldırma amacı gütmesi gerekir.
Mobbing, işverenin işçiyi gözetme borcuna aykırılık kabul edildiğinden, İş Kanunu’nun 77. maddesine aykırı bir davranış olarak değerlendirilir. Bu nedenle işçi sözleşmeye aykırılığa dayanarak haklı nedenle iş sözleşmesini feshedebilir, kıdem ve ihbar tazminatının yanısıra şartları oluşmuşsa manevi tazminata da hak kazanabilir.
Mobbingin işveren tarafından yapılmaması, işverenin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. İşverenin ihmali davranışı da sözleşmeye aykırılık oluşturur; zira hem farklı muamele yasağına aykırılık, hem de işçiyi gözetme borcunun ihmali davranışla ihlali söz konusudur.
Mobbinge uğrayan kişinin manevi zararlarının doğrudan mobbingden kaynaklandığının ispatı çok güç olduğundan, Yargıtay uygulaması mobbingin varlığına dair kuvvetli olguların bulunması halinde, tazminat hakkının doğduğu yönünde bir görüşe sahiptir. Kişinin uğradığı zarar hakkında fikir vermesi bakımından ruh sağlığına ilişkin rapor talep edilebilecektir.
Bunun yanısıra, mobbing Türk Ceza Kanunu kapsamına doğrudan dahil edilmemiş olsa dahi, tacizcinin davranışları hakaret, huzur ve sükunu bozma, tehdit, cinsel taciz, şantaj, ayrımcılık, iş ve çalışma hürriyetinin ihlali gibi suçların da kapsamına girebilir. Bu ihtimalde, tazminat istemlerinin yanısıra söz konusu suçtan da tacizci aleyhinde şikayetçi olunulabilir. Mobbingin nasıl ispatlanabileceğine ilişkin bilgilere ise başka bir yazımızda yer vermiştik. (Bknz. İlgili yazımız..)
Hukuk Desteği
One thought to “MOBBING”