Esnaf, Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 3/A. Maddesinde: “İster gezici ister sabit bir mekânda bulunsun, Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunan meslek ve sanat sahibi kimseler” olarak tanımlanır. Yasa maddesinden anlayabileceğimiz üzere bir işletmenin esnaf işletmesi sayılması için:
- Belirli meslek kollarından birine dahil olması
- Faaliyetini sermayesi ile birlikte ancak ağırlıklı olarak bedeni çalışmasına dayandırması
- Tacir niteliğini kazandırmayacak miktarda gelir elde etmesi gerekir.
Tacir kavramı ile esnaf kavramı çok sık karıştırılan kavramlardır (Bkz.İlgili yazımız…). Tacir sayılmanın (Bkz.İlgili yazımız…) ya da esnaf sayılmanın kanunen sayılmış farklı sonuçları vardır. Bu yazımızda esnaf olarak kabul edilmenin kanuni sonuçlarına yer verelim:
- Esnaf işletmesinin dahil olduğu meslek odasına kayıt olunması esnaf işletmeleri bakımından bir zorunluluktur.
- Esnaf ve Sanatkarlar Sicili’ne kaydolma
- Meslek odalarının belirlediği asgari fiyat tarifesine uymak ve fiyat tarifesini görünür bir yere asmak
- İşletme hesabına göre defter tutmak
- İşletme adı kullanmak
- Ücret isteme hakkı
- Gelir Vergisi Kanunu 9. maddede sayılan esnaflar bakımından gelir vergisinden muaf olmak
Yukarıda sayılan tüm haller esnaf sıfatının kazanılmasıyla birlikte esnaf sıfatına bağlı olarak kazanılan sonuçlardır. İşletmenin fiilen işletilmeye başlamasıyla esnaf sıfatı kazanılsa dahi, esnafın işletme faaliyete geçmeden 30 gün önce Esnaf ve Sanatkarlar Sicili’ne kaydolması gerektiğinden, sicile kayıtla da esnaflık sıfatının kazanıldığı ifade edilebilir. Bu konuya dair özel hükümlerin varlığı halinde esnaf sıfatı kaybedilmiş olsa dahi sorumluluk devam edebilir.
Hukuk Desteği