Trafik kazaları dünyada her yıl binlerce can almaktadır. Trafik kazalarına birçok durum neden olmakta olup; bu nedenler sınırlı olmamakla birlikte dikkatsizlik, uykusuzluk, hatalı sürüş, trafik kurallarına uymama olarak sayılabilir. Ancak ölümlü, yaralanmalı trafik kazalarının ortaya çıkması ve ekonomik açıdan kaybın oluşmasında etkili olan trafik kazalarının en önemli nedenlerinden birisi alkollü araç kullanmadır.
Alkollü araç kullanmak sürüşü olumsuz etkilediği için Karayolları Trafik Kanunu ve Türk Ceza Kanunu’nda (“TCK”) birtakım düzenlemeler yapılmıştır. Yasal mevzuata göre belirli bir limite kadar alkollü araba kullanmanın herhangi bir cezası bulunmazken, belirli limitlerin aşılması durumunda para cezası ve ehliyetine el konulması gibi çeşitli cezai yaptırımlar öngörülmüştür. Alkol seviyesinin bir başka limite geçmesi durumunda ise ayrıca bir kamu davasının açılması ve TCK 179’da düzenlenmiş olan trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu bakımından sürücünün cezalandırılması öngörülmüştür.
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu: “(1) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olan kişiye bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir. (2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (3) Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.”
Uyuşturucu bir maddenin etkisi altında araç kullandığı tespit edilen sürücülere hem Karayolları Trafik Kanunu uyarınca para cezası verilecek ve sürücü belgelerine el konulacak hem de trafik güvenliğini tehlikeye atma suçundan kamu davası açılacaktır. Alkol bakımından ise belirli bir sınır konulmuştur. Buna göre kanındaki alkol miktarı 50 promilin üzerinde olan hususi otomobil sürücülerinin ve kanındaki alkol miktarı 20 promilin üstünde olan diğer araç (ticari araç vb.) sürücülerinin araç sürmeleri yasaktır. Söz konusu promil sınırının 100 promili geçmeyecek şekilde aşılması halinde sürücüye idari para cezası verilecek ve sürücü belgesine el konulacaktır. İster hususi ister ticari bir araç sürücüsü olsun kandaki alkol miktarı 100 promili geçtiğinde idari para cezası ve sürücü belgesine el koyma dışında ayrıca sürücü hakkında TCK 179 kapsamında trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçundan kamu davası da açılacaktır.
Alkollü araç kullanmanın cezası hem idari para cezası hem de hapis cezası olabilmektedir. Alkollü araç kullanarak trafik güvenliğini tehlikeye düşürme suçunun cezası 2 yıla kadar hapis cezası olarak belirlenmiştir.
Alkollü araç kullanırken yaralanmaya veya ölüme sebep olunmuşsa bu durumda fail hem trafik güvenliğini tehlikeye atma hem de taksirle adam öldürme veya yaralama suçundan ceza almayacak, fikri içtima hükümleri gereği tek bir eylem birden fazla suç oluştursa bile fail en yüksek cezayı gerektiren suçtan cezalandırılacaktır.
Hukuk Desteği