Yalan tanıklık konusunda temel açıklamalar için lütfen ilgili (Bkz. ilgili yazımız…) yazımızı okuyunuz.
Yalan tanıklığın mahkemede yemin edildikten sonra işlenmesi hali suçun nitelikli hali olarak Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) 272/2.maddesinde düzenlenmiştir: “Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanık dinlemeye kanunen yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.”
Diğer bir nitelikli hal ise TCK’nın 272/3. fıkrasında: “Üç yıldan fazla hapis cezasını gerektiren bir suçun soruşturma veya kovuşturması kapsamında yalan tanıklık yapan kişi hakkında iki yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.” şeklindedir. Madde metninden de anlaşılacağı üzere yalan tanıklık suçunun cezası, tanıklık yapılan suçun cezai ağırlığına göre değişiklik gösterir.
Kanun’da, bir de bu suçun neticesi nedeniyle ağırlaşan halleri düzenlenmiştir. Bu haller aleyhine tanıklıkta bulunulan kişinin uğradığı zararın derecesine göre kademelendirilmiştir. Bu halleri sayacak olursak:
- Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi ile ilgili olarak gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
- Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olması koşuluyla; yalan tanıklık yapan kişi, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.
- Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
- Aleyhine tanıklıkta bulunulan kimsenin mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, altıncı fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.
- Aleyhine tanıklıkta bulunulan kişi hakkında hapis cezası dışında adlî veya idari bir yaptırım uygulanmışsa; yalan tanıklıkta bulunan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Kişinin içinde bulunduğu bazı özel durumların varlığı halinde ise kişisel cezasızlık sebeplerinin varlığından bahsetmek mümkündür. Kişisel cezasızlık halleri TCK’da sayılmıştır, bu sebepleri genişletmek veya çoğaltmak yasal olarak mümkün değildir.
- Kendisinin, üstsoy, altsoy, eş veya kardeşinin soruşturma ve kovuşturmaya uğramasına neden olabilecek bir hususla ilgili olarak yalan tanıklıkta bulunması,
- Tanıklıktan çekinme hakkı olmasına rağmen bu hakkı kendisine hatırlatılmadan tanıklık yapması hallerinde kişi hakkında cezaya hükmedilmez.
Hukuk Desteği