Bankalar ile tüketiciler arasında yapılan kredi sözleşmelerinde, bankaların dosya masrafları adı altında tüketicilerden haksız olarak bazı paralar almakta oldukları görülmektedir. Birçok tüketici yargı yoluna başvurarak kendisinden alınan dosya masraflarının iadesini talep etmektedir. Ancak bankaların aldığı masraflardan hangilerinin haklı hangilerinin haksız olduğuna yönelik genel bir kural bulunmamaktadır.
Emsal Yargıtay kararlarında bankaların yalnızca kredinin verilmesi için zorunlu masrafları tüketiciden isteyebilecekleri belirtilmiştir. Zorunlu masrafların neler olduğunu ise Yargıtay tek tek açıklamamış, bu masrafların neler olduğu konusunda ispat yükünü bankaya yüklemiştir. Dolayısıyla banka; kredinin verilmesi için tüketiciden aldığı zorunlu masrafların neler olduğunu ispatlamak yükümlülüğündedir; ispatlayamadığı durumda tüketiciden aldığı bu kalemleri iade etmek durumundadır. Uygulamada bankaların tüketicilerden kredi dosya masrafı adı altında haksız olarak istediği yüksek rakamların zorunlu masraf olduğunu ispat edemediği görülmekte ve fazladan alınan bu masrafların tüketicilere iade edildiğine rastlanmaktadır. Aşağıda buna yönelik bazı içtihatlardan alıntılar yapmak isteriz:
“Dosya kapsamına göre; taraflar arasında Konut Kredisi sözleşmesi düzenlenmiş olup, sözleşme öncesi bilgi formunda masrafların nelerden ibaret olduğu belirtilmiş ise de; anılan maddenin taraflarca ayrıca ve açıkça müzakere edildiği hususu kredi veren tarafından ispatlanamadığı gibi tanzim edilen hükmün, yukarıda açıklanan yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olduğunun kabulü gerekir.” (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2013/22232 Esas, 2013/20552 Karar, 2.9.2013 Tarih)
“Hemen belirtmek gerekir ki, davalı banka sadece kredi verilmesi için zorunlu olan masrafları tüketiciden isteyebilirler. Kredi verilmesi için zorunlu masrafların neler olduğu konusunda ispat yükü ise davalı bankaya aittir. Aksi halde, diğer ücret ve masraflar başlığı altında maktulen belirlenen bir miktarın tüketiciden alınacağına dair hükmün yukarıda açıklanan yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olduğunun kabulü gerekir.” (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2011/357 Esas, 2011/7678 Karar, 10.05.2011 Tarih)
“Bankanın sözleşmedeki hükme dayanarak haklı ve makul olmayan, ayrıca belgelendirilmeyen dava konusu giderleri talep etme hakkı bulunmadığı, talep edilen bu giderlerin ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı taraftan talep edilebileceği, soyut olarak istihbarat gideri adı altında ücret alınmasının mümkün bulunmadığı…” (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, 2013/4374 Esas, 2013/5267 Karar, 5.3.2003 Tarih)
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
