Çocuklar, ebeveynlerinin boşanma veya ayrılma sürecinde ve sonrasında aralarındaki çatışma ve çekişmeleri sıkıntılı bir şekilde yaşadıkları gibi aynı zamanda onlardan birini kaybetme korkusu da taşırlar. Ulusal ve uluslararası hukuk, çocuğun üstün yararını göz önünde tutarak ebeveynlere çocukla kişisel ilişki kurma hakkı tanımıştır. Ebeveynin kişisel ilişki kurması hem bir hak hem de bir yükümlülüktür. Ebeveynlerden her biri, diğerinin çocukla iletişimini zedelemekten, çocuğun eğitimini ve yetiştirilmesini engellemekten kaçınmakla yükümlüdür.
Çocukla kişisel ilişki kurma hakkı, velayeti altında bulunmayan veya kendisine bırakılmayan çocuk ile kişisel ilişki kurulmasını isteme olarak tanımlanabilir. Bu tanımdan da anlaşıldığı üzere çocukla kişisel ilişki kurma hakkının ilk şartı; çocuğun ebeveynin velayeti altında olmaması veya kendisine bırakılmamasıdır.
Kişisel ilişki kurulması hakkında karar verecek hakimin, göz önünde bulunduracağı en önemli faktör ise çocuğun üstün menfaatidir. Tarafların menfaatlerinden üstün tutulan çocuğun menfaati kavramı hem ulusal hem uluslararası hukukta bilinçli olarak tanımlanmamıştır. Bu kavram; çocuğun yaşı, ihtiyaçları, olgunluğu, kişiliği, sağlığı, yetenekleri ve çocuğun bulunduğu sosyal yapıya göre farklılık gösterebilecek çerçeve kavram olarak nitelendirilmiştir.
Kişisel ilişki kurulmasında çocuğun isteği ve görüşünün de dikkate alınması gerektiği kabul edilmektedir. Çocuk ile kişisel ilişki kurulmasında ve bu ilişkinin içeriğinin belirlenmesinde ayırt etme gücüne sahip küçüğün görüşleri dikkate alınacaktır. Çocuğun kişisel ilişki kurulmasını istememesi halinde; çocuğun yararı kavramı dikkate alınarak kişisel ilişki kurulmaması yönünde karar da verilebilecektir.
Çocukla kişisel ilişki; genellikle çocuğu ziyaret etme, çocukla buluşup görüşme olarak gerçekleşse de bununla sınırlı değildir. Çocuk ile telefon, kısa mesaj ve görüntülü konuşma ya da belirli günlerde yatılı kalma da bu kapsama girecektir. Hakim bunun nasıl gerçekleşeceğini hükme bağlarken; çocuğun, yaşını, kişiliğini, okul dönemlerini de dikkate alacaktır.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
