Daha önceki yazılarımızda asgari geçim indiriminin ne olduğunu açıklamış asgari geçim indiriminin net ücrete dahil olmadığını belirtmiştik (Bkz. ilgili yazılarımız….). Bu yazımızda ise asgari geçim indirimini işçisine vermeyen işverenin ne gibi bir cezai müeyyideyle karşılaşabileceğinden bahsedeceğiz.
Şayet işveren, çalışanın ücretinden kesilmesi gereken gelir vergisini hesaplayarak asgari geçim indirimini düşüp, kalanını çalışan adına Devlete öderken, Devlete ödenmesi gereken vergiden düştüğü asgari geçim indirimi tutarını çalışana ödemezse, Devletin vergi kaybına sebep olup suç işlemiş olur.
Asgari geçim indirimiyle ilgili 265 Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde bu husus şu şekilde ele alınmaktadır: …“Buna göre, işverenler tarafından hizmet erbabının ücret gelirlerinden kesilen gelir vergisinden mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarının, o ayki ücretiyle birlikte ücretliye nakden ödenmesi gerekir. Aksi takdirde, ücretliye nakden ödenmeyen asgari geçim indirimi, işverenler tarafından haksız yere yapılan bir mahsup işlemi niteliği taşıyacak ve tevkif suretiyle kesilen verginin bu tutar kadar olan kısmı, muhtasar beyanname ile eksik beyan edilmiş olacaktır. Bu nedenle, yukarıda belirtilen şekilde ücretliye nakden ödenmeyen asgari geçim indirimi o ayda eksik beyan edilmiş vergi tevkifatı olarak kabul edilerek, bu vergiler için de işverenler hakkında cezalı tarhiyat yapılacaktır.” Böylelikle asgari geçim indirimini vermeyen işveren hakkında cezai tarhiyat yapılması hükme bağlanmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesinde ise; “341 inci maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir.” hükmüne, 339 uncu maddesinde de “Vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi ziyaında beş, usulsüzlükte iki yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde elli, usulsüzlük cezası yüzde yirmibeş oranında artırılmak suretiyle uygulanır.” denilmektedir. Bu madde ile de Maliye tarafından işverene vergi ziyaı cezası uygulanmakta, beş yıl içerisinde işverenin aynı hususu tekrarlaması ihtimalinde ceza yüzde elli artırılmaktadır.
Ayrıca, İş Kanunu’nun 102. maddesi gereğince asgari geçim indirimi de işveren tarafından ödenmesi gereken bir miktar sayılacağından işçinin ödemelerini süresi içinde kasten ödemeyen veya eksik ödeyen işverene, her işçi ve her ay için idari para cezası uygulanacaktır.
Hukuk Desteği
iletisim: [email protected]
